1. Mãn kinh khi nào?
Khi ở tuổi 40, mức độ estrogen và progesterone của phụ nữ bắt đầu giảm xuống. Cuối cùng, kinh nguyệt sẽ ngừng lại. Trong 12 tháng liên tục không có kinh nguyệt, đánh dấu sự bắt đầu của thời kỳ mãn kinh. Mãn kinh là giai đoạn chuyển tiếp lần thứ hai trong đời sống tình dục của người phụ nữ (lần thứ nhất xảy ra ở tuổi dậy thì), xảy ra do sự suy giảm chức năng buồng trứng, dần dần buồng trứng ngừng hoạt động và ngưng tiết các nội tiết tố nữ, dẫn tới việc ngưng hành kinh mỗi tháng, chấm dứt khả năng sinh sản của người phụ nữ. Thông thường, độ tuổi mãn kinh của một người phụ nữ sẽ là khoảng từ 50-55 tuổi, một số trường hợp có thể gặp mãn kinh sớm hoặc mãn kinh muộn.
Điều này có thể do yếu tố di truyền, tình trạng sức khỏe hoặc một số loại tình trạng y tế. Nếu phụ nữ đã từng trải qua phẫu thuật cắt bỏ buồng trứng hoặc tử cung, các tác động sẽ bắt đầu gần như ngay lập tức.
2. Những tác động đến thể chất có thể ảnh hưởng đến khả năng tình dục khi mãn kinh
Trong thời kỳ tiền mãn kinh, các hormone chịu trách nhiệm về khả năng sinh sản và mang thai, bao gồm cả estrogen đều giảm. Điều này gây ra những thay đổi trong các mạch máu và các mô của âm đạo và âm hộ. Một số thay đổi lối sống có thể cần thiết để quản lý những thay đổi này. Một trong những ảnh hưởng lớn nhất là teo âm hộ. Các mô âm hộ và âm đạo mất độ đàn hồi và độ ẩm, chúng trở nên mỏng hơn, khô hơn và mất đi các nếp gấp. Các mô mỏng hơn sẽ dễ bị vỡ, bầm tím và kích ứng hơn. Các mô cũng nhận được ít chất bôi trơn hơn. Điều này làm tăng ma sát trong quá trình giao hợp và làm tăng nguy cơ tổn thương. Các tác động thể chất có thể ảnh hưởng đến tình dục trong thời kỳ mãn kinh bao gồm:
Mất tính đàn hồi ở thành âm đạo Đau, chảy máu hoặc bỏng rát khi quan hệ tình dục Cảm giác căng tức khi giao hợp Giảm ham muốn tình dục Khó đạt được hoặc duy trì sự phấn khích Nhiễm trùng đường tiết niệu lặp đi lặp lại
Nồng độ estrogen thấp hơn cũng có thể làm tăng nguy cơ viêm teo âm đạo, liên quan đến tình trạng viêm các mô âm đạo. Điều này cũng có thể gây đau, sưng, ngứa và rát. Những tác động của mãn kinh có thể rất khác nhau ở mỗi người. Điều quan trọng là phải đến gặp bác sĩ nếu những tác động này bắt đầu cản trở cuộc sống hàng ngày hoặc làm giảm chất lượng cuộc sống.
3. Những ảnh hưởng đến cảm xúc
Thay đổi nồng độ hormone cũng có thể có tác động đến cảm xúc, ảnh hưởng đến giấc ngủ và tâm trạng. Mệt mỏi, lo lắng, cáu kỉnh, khó tập trung và trầm cảm là các dấu hiệu đặc biệt phổ biến. Kết hợp với những tác động thể chất của thời kỳ mãn kinh, những tác động này cũng có thể ảnh hưởng đến trải nghiệm hoặc niềm vui quan hệ tình dục của nữ giới. Giảm ham muốn tình dục hoặc không có khả năng thích quan hệ tình dục cũng có thể ảnh hưởng đến sự tin tin và sự gắn kết với bạn tình.
Một số người cảm thấy buồn hay tiếc nuối khi bước vào thời kỳ mãn kinh, vì họ cảm thấy mình sắp hết tuổi thanh xuân. Một số có thể có cảm giác buồn về khả năng sinh sản. Phụ nữ cũng có thể mất hứng thú với các hoạt động từng mang lại cho họ khoái cảm, bao gồm cả quan hệ tình dục. Các tác động cảm xúc phổ biến nhất cản trở quan hệ tình dục bao gồm:
Lo lắng, hồi hộp Cáu gắt Thiếu tập trung và động lực Mệt mỏi Trầm cảm hoặc buồn bã Cảm giác mất mát hoặc tiếc nuối Mất ham muốn hoặc hứng thú tình dục Mất tự tin
Tuy nhiên, không phải ai cũng trải qua những tác động tiêu cực về cảm xúc trong thời kỳ mãn kinh. Một số người có cảm giác được giải phóng rằng họ không còn phải lo lắng về việc mang thai hoặc kinh nguyệt.
Điều quan trọng cần nhớ là tuổi tác cũng có thể ảnh hưởng đến ham muốn tình dục. Nhiều người nhận thấy rằng đối tác của họ cũng đang trải qua những thay đổi tương tự vào thời điểm này trong cuộc đời.
4. Làm gì để hạn chế ảnh hưởng của mãn kinh đến đời sống tình dục?
Để giúp tăng ham muốn tình dục cho phụ nữ mãn kinh, không nhất thiết phải cần đến những điều trị y tế đặc biệt mà chỉ cần thay đổi thói quen sống lành mạnh hơn. Đó là cần ăn uống lành mạnh, đủ chất và cân bằng dinh dưỡng, ngủ đủ giấc, thường xuyên tập thể dục, kiểm soát căng thẳng… Việc này không chỉ giúp chị em có lại những giây phút hạnh phúc khi ân ái mà tinh thần cũng lạc quan yêu đời hơn.
Bên cạnh đó, những tác động về thể chất và cảm xúc của thời kỳ mãn kinh có thể dẫn đến suy giảm hoạt động tình dục. Tuy nhiên, duy trì hoạt động tình dục có thể giúp ngăn ngừa những biến chứng này. Điều này là do hoạt động thường xuyên có thể giúp âm đạo khỏe mạnh, đặc biệt là sau khi mãn kinh. Kích thích tình dục thường xuyên giúp thúc đẩy lưu lượng máu đến âm đạo và giữ được độ đàn hồi, độ sâu và hình dạng tổng thể của âm đạo.
Bác sĩ Hà Ngọc Mạnh, chuyên khoa Nam học cho biết: Hoạt động tình dục là một biểu hiện khá sớm của sức khỏe toàn thân tức là khi có sức khỏe nền tốt thì mới có ham muốn tình dục và hoạt động tình dục đều đặn được. Tình dục đều đặn mang lại những lợi ích cơ bản khác đối với chức năng hô hấp như tăng dung tích phổi, chức năng tim mạch như tăng dung lượng tim và các vấn đề về tâm thần… giúp chị em luôn cảm thấy yêu đời, phấn chấn, hạnh phúc trong quan hệ lứa đôi thì cũng giúp chị em kéo dài được tuổi thanh xuân lâu hơn.
Nếu áp dụng những phương pháp này mà cảm thấy không có hiệu quả, có thể đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn và hướng dẫn dùng thuốc.
5. Mẹo nhỏ giúp đời sống tình dục thăng hoa hơn khi mãn kinh
5.1 Ăn nhiều thực phẩm chứa vitamin C
Thực phẩm chứa vitamin C có tác dụng giúp vùng kín chị em tăng tiết chất nhờn, hỗ trợ cuộc yêu thuận lợi. Vitamin C có nhiều trong các loại trái cây như cam, bưởi, dâu tây, kiwi, dứa, các loại rau như rau bina, ớt chuông, bông cải xanh…
5.2 Bổ sung vitamin E từ thực phẩm
Vitamin E có nhiều trong các loại hạt, quả bơ, đu đủ, kiwi, xoài chín, giá đỗ, rau bina, bông cải xanh, cà chua… Phụ nữ mãn kinh tăng cường bổ sung những thực phẩmw này sẽ giúp cải thiện tình trạng khô âm đạo. Bên cạnh đó, vitamin E còn giúp hỗ trợ ngăn ngừa bệnh tim mạch, tăng cường miễn dịch, làm đẹp da.
5.3 Bổ sung thực phẩm giàu acid béo omega-3
Omega-3 có tác dụng cải thiện tình trạng khô hạn, hạn chế cáu giận, bốc hỏa, giúp da đẹp và mịn màng. Omega-3 có nhiều trong các loại cá béo như cá trích, cá hồi, cá mòi, cá ngừ, các loại sữa hạt, các loại omega, dầu gan cá…
5.4 Uống đủ nước tốt cho phụ nữ mãn kinh
Thiếu nước là một trong những nguyên nhân dẫn tới hiện tượng “khô hạn” ở phụ nữ do màng nhầy âm đạo không được cung cấp đủ nước dẫn tới thiếu độ ẩm, không tạo được dịch nhờn âm đạo khi “yêu”.
Thói quen uống đủ nước còn giúp cơ thể tiêu hóa tốt hơn, giảm nguy cơ sỏi thận, giảm stress…
5.5 Thay đổi lối sống lành mạnh
Phụ nữ giai đoạn mãn kinh nên tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày. Hoạt động thể chất giúp máu lưu thông, hỗ trợ giảm cân với những người thừa cân nặng. Giảm cân sẽ giúp phụ nữ tự tin hơn với hình thể của mình và từ đó nâng cao ham muốn tình dục.
Ngoài ra, cần kiểm soát các bệnh lý mạn tính như tăng huyết áp, đái tháo đường hay tim mạch… vì nếu không có thể ảnh hưởng đến chức năng tình dục, nhất là đối với phụ nữ mãn kinh.