Rối loạn cương dương là một rối loạn chức năng tình dục ở nam giới thường gặp. Nó là tình trạng không có khả năng đạt được và duy trì độ cương cần thiết để thực hiện giao hợp trọn vẹn. Rối loạn cương dương thường biểu hiện bằng các hình thái: dương vật khó cương, cương nhưng không đủ cứng, có thể tự mềm khi đang quan hệ tình dục . Liệt dương là mức độ cao nhất của rối loạn cương dương.
1. Nguyên nhân gây rối loạn cương dương ở nam giới trẻ tuổi
TS.BS Hoàng Minh Đức (Khoa Điều trị theo yêu cầu, Bệnh viện Việt Đức) cho biết, bệnh lý rối loạn cương dương có thể gặp ở mọi lứa tuổi. Tỷ lệ rối loạn cương dương cao dần theo tuổi tác bởi sự suy yếu của nội tiết tố, xơ vữa mạch và các tác nhân từ bên ngoài. Tuy nhiên, cũng không ít nam giới trẻ tuổi mắc chứng bệnh “khó nói” này.
Mặc dù rối loạn cương dương ở nam giới trẻ tuổi từng được cho là do tâm lý. Nhưng một số nghiên cứu gần đây hơn cho thấy 15-72% trường hợp rối loạn cương dương liên quan đến nguyên nhân sinh lý.
Áp lực công việc, gia đình có thể là nguyên nhân gây rối loạn cương dương ở nam giới trẻ tuổi.
1.1 Ở nam giới trẻ tuổi, các nguyên nhân sinh lý gây rối loạn cương dương bao gồm:
- Các rối loạn nội tiết như đái tháo đường , thiểu năng sinh dục bẩm sinh, cường giáp, suy giáp, testosterone thấp và hội chứng Klinefelter.
- Các tình trạng thần kinh như chứng động kinh, bệnh đa xơ cứng và chấn thương tủy sống
- Các tình trạng mạch máu như bệnh Peyronie, bệnh động mạch ngoại vi và bệnh động mạch vành sớm.
- Một số loại thuốc như thuốc chống trầm cảm , chống động kinh, chống loạn thần… cũng là nguyên nhân gây tình trạng rối loạn cương dương ở nam giới trẻ tuổi.
- Hút thuốc và sử dụng chất kích thích cũng được coi là những nguyên nhân tiềm ẩn dẫn đến sự phát triển của rối loạn cương dương.
1.2 Nguyên nhân tâm lý
Cảm xúc và tâm trạng cũng đóng một vai trò quan trọng trong khả năng đạt được sự cương cứng vì cách chúng liên quan đến dây thần kinh, hormone và hệ tuần hoàn. Một số cảm xúc và tâm trạng tiêu cực có thể làm giảm khả năng đạt được hoặc duy trì sự cương cứng. Trong một số trường hợp, đây có thể là nguyên nhân duy nhất của rối loạn cương dương.
Ngay cả khi nguyên nhân chính của rối loạn cương dương là về thể chất, thì sự căng thẳng về cảm xúc mà một người đang trải qua có thể khiến tình trạng trở nên tồi tệ hơn.
Các nguyên nhân tâm lý của rối loạn cương dương có thể ảnh hưởng đến nam giới ở mọi lứa tuổi, nhưng nam giới trẻ tuổi sẽ bị ảnh hưởng nhiều hơn vì họ thường được cho là “nam tính” hơn và có “sức mạnh tình dục” cao hơn.
Các nguyên nhân tâm lý phổ biến của rối loạn cương dương bao gồm:
- Trầm cảm
- Áp lực trong công việc, đời sống
- Tự ti về khả năng, chất lượng tình dục
- Các vấn đề về sức khỏe tâm thần
- Những chấn thương tâm lý
2. Chẩn đoán rối loạn cương dương ở người trẻ
Rối loạn cương dương có mối liên hệ chặt chẽ với quá trình lão hóa , một phần là do đàn ông lớn tuổi thường mắc các bệnh như tăng huyết áp, tim mạch và đái tháo đường. Để chẩn đoán rối loạn cương dương ở nam giới trẻ tuổi, bác sĩ sẽ xem xét tiền sử bệnh và gia đình để kiểm tra xem người bệnh có thể có bất kỳ yếu tố rủi ro nào không. Các loại thuốc đang dùng, bao gồm cả thuốc kê đơn, thuốc không kê đơn cũng là vấn đề được bác sĩ quan tâm. Bên cạnh đó là tình trạng cụ thể, bao gồm vấn đề bắt đầu khi nào, mức độ nghiêm trọng và những ảnh hưởng trong cuộc sống cũng sẽ được bác sĩ đặt ra. Những câu hỏi này sẽ giúp chẩn đoán nguyên nhân chính có khả năng là do cơ thể hay do tâm lý.
Ngoài ra, còn có một số xét nghiệm và quy trình khác mà bác sĩ có thể sử dụng để chẩn đoán rối loạn cương dương, bao gồm: Xét nghiệm máu và nước tiểu, siêu âm hai mặt dương vật, chụp động mạch dương vật…
3. Khắc phục rối loạn cương dương ở nam giới trẻ tuổi
Các phương pháp điều trị rối loạn cương dương thường được sử dụng ở người lớn tuổi cũng có thể được áp dụng ở những người trẻ tuổi, nhưng phương pháp điều trị hiệu quả nhất sẽ khác nhau tùy theo từng người. TS.BS Hoàng Minh Đức cho biết thêm, điều trị rối loạn cương dương tốt nhất hiện nay là phải điều trị nguyên nhân gây ra rối loạn.
Cần đi khám tại cơ sở y tế chuyên khoa khi có biểu hiện rối loạn cương dương.
Đối với người trẻ, đa số nguyên nhân gây rối loạn cương dương là do lối sống, công việc của cả hai vợ chồng như thiếu thời gian, stress, rối loạn tâm lý gây ra. Do vậy điều trị nhóm đối tượng này quan trọng nhất là điều trị tâm lý cho cả hai vợ chồng, tư vấn thay đổi thói quen sinh hoạt, tập thể dục thể thao thường xuyên, tập phục hồi chức năng và/hoặc hướng dẫn các bài tập tốt cho vùng sàn chậu, sử dụng một số thuốc bổ nam giới (kẽm, arginine, vitamin C, E, vitamin nhóm B…).
Chưa có nghiên cứu nào chỉ ra rằng thừa cân hoặc béo phì có liên quan đến rối loạn cương dương ở nam giới trẻ tuổi. Tuy nhiên, béo phì có thể làm giảm nồng độ testosterone ở một số nam giới và làm phức tạp thêm các triệu chứng rối loạn cương dương. Một số những thay đổi đơn giản dưới đây có thể giúp cải thiện chất lượng cương cứng cũng như cải thiện sức khỏe tổng thể và hạnh phúc gia đình, bao gồm:
- Ăn một chế độ ăn uống bổ dưỡng (hạn chế thực phẩm chế biến)
- Tập thể dục thường xuyên (có thể cải thiện ham muốn tình dục, sức chịu đựng và tâm trạng)
- Không hút thuốc lá
- Duy trì cân nặng khỏe mạnh
- Ngủ đủ giấc
Một số trường hợp đặc biệt liên quan đến chấn thương vùng khung chậu, bệnh lý đái tháo đường…, tổn thương gây rối loạn cương dương là do tổn thương động mạch đến cấp máu cho vật hang, dẫn tới dương vật không thể cương lên. Phương pháp tạo hình nối động mạch tới thể hang là phương pháp duy nhất cho những trường hợp này.
Rối loạn cương dương làm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, hạnh phúc gia đình. Vì vậy, nếu có biểu hiện của rối loạn cương dương, cần đến các cơ sở y tế chuyên khoa nam học uy tín để các bác sĩ thăm khám, tìm ra nguyên nhân và tư vấn điều trị phù hợp.