Dự kiến ngày 12/8, TAND Hà Nội sẽ mở phiên tòa sơ thẩm xét xử bị cáo Phùng Anh Lê về tội “Nhận hối lộ”. Các bị cáo Nguyễn Đức Châu (SN 1973, cựu Đội trưởng Đội Cảnh sát hình sự); Vũ Công Ngọc (SN 1980, cựu Đội phó Đội Cảnh sát hình sự) và Lê Đình Trung (SN 1977, cựu Đội phó Đội Cảnh sát thi hành án hình sự và hỗ trợ tư pháp) bị xét xử về tội “Tha trái pháp luật người bị bắt, người đang bị tạm giữ, tạm giam, người đang chấp hành án phạt tù”.
Có 7 luật sư đăng ký bào chữa cho bị cáo Phùng Anh Lê; 4 luật sư bào chữa cho bị cáo Nguyễn Đức Châu. Trong phiên tòa này, HĐXX triệu tập hai người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan và 12 người làm chứng. Phiên tòa dự kiến diễn ra trong 2 ngày, kể cả ngày nghỉ.
Hội đồng xét xử gồm 3 người (một thẩm phán và hai hội thẩm nhân dân), do thẩm phán Trần Nam Hà (Phó Chánh Tòa Hình sự, TAND Hà Nội) làm chủ tọa. Hai kiểm sát viên của Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao và một kiểm sát viên của Viện Kiểm sát nhân dân thành phố Hà Nội được phân công thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử tại phiên tòa.
Theo cáo trạng của Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao, ngày 19/9/2016, anh N.C.T (ở quận Hoàn Kiếm, Hà Nội) đến Công an phường Yên Phụ (quận Tây Hồ) tố cáo bị một nhóm người bắt giữ trái pháp luật. Sau đó, Nguyễn Hữu Tài cùng một số đồng phạm ra đầu thú do liên quan đến sự việc trình báo của anh T. Quá trình điều tra, Công an quận Tây Hồ tạm giữ Tài 4 ngày.
Sau khi Tài bị tạm giữ, người thân của Tài đã tìm gặp ông Phùng Văn B (chú họ của bị cáo Phùng Anh Lê) để nhờ giúp đỡ. Ông B đã đặt vấn đề và được Phùng Anh Lê đồng ý cho Tài ra về với điều kiện gia đình nghi phạm phải đưa cho Lê 110 triệu đồng.
Nhận được tiền, Phùng Anh Lê chỉ đạo thuộc cấp cho Tài về nhà. Hôm sau, Tài và anh T được gọi lên trụ sở Công an quận Tây Hồ để hòa giải.
Ngày 22/1/2021, Công an thành phố Hà Nội đã rà soát và lật lại hồ sơ vụ án. Sau khi củng cố hồ sơ, Công an thành phố Hà Nội ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can với Nguyễn Hữu Tài và 5 bị can khác về tội “Cướp tài sản”.
Cuối tháng 4/2021, Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội đã đưa ra xét xử vụ án này và tuyên phạt Nguyễn Hữu Tài 2 năm tù về tội “Cướp tài sản”. Cùng tội danh này, Hội đồng xét xử đã tuyên phạt các bị cáo: Nguyễn Khắc Đức, Trần Văn Lộc và Nguyễn Văn Nam các mức án từ 18-20 tháng tù; Nguyễn Quang Chính lĩnh 15 tháng tù treo.
Mở rộng điều tra, cơ quan chức năng đã xác định hành vi vi phạm pháp luật của Phùng Anh Lê và một số cựu cán bộ Công an quận Tây Hồ.
Cáo trạng nhận định, bị cáo Phùng Anh Lê khi còn đương chức biết rõ Nguyễn Hữu Tài đang bị tạm giữ để phục vụ quá trình xác minh thông tin tội phạm. Tuy nhiên, khi nghe ông B đặt vấn đề, Lê đã lợi dụng chức vụ quyền hạn, yêu cầu đưa 110 triệu đồng rồi chỉ đạo thuộc cấp thả người.
Quá trình điều tra, cựu Đại tá Phùng Anh Lê bị xác định là không thành khẩn khai báo, ngoan cố chối tội, đổ lỗi cho cấp dưới. Bị cáo Lê cũng không thừa nhận việc nhận 110 triệu đồng. Dù vậy, trên cơ sở các chứng cứ, tài liệu đã được thu thập, có đủ căn cứ khẳng định bị can này lợi dụng chức vụ, quyền hạn, vị trí công tác chủ động gợi ý nhận hối lộ số tiền 110 triệu đồng và trực tiếp chỉ đạo cấp dưới thực hiện thả người trái pháp luật đối với Nguyễn Hữu Tài.
Cơ quan tố tụng xác định, các bị can Châu, Ngọc, Trung thực hiện hành vi trái pháp luật theo chỉ đạo của ông Lê nhưng không biết động cơ, mục đích của cựu Trưởng Công an quận và không được hưởng lợi từ số tiền 110 triệu đồng đã nhận của Nguyễn Hữu Tài hối lộ.
Bị cáo Phùng Anh Lê khi còn đương chức (ảnh TL)
Bình luận về vụ án này, Luật sư Nguyễn Thu Anh- Đoàn luật sư Hà Nội cho rằng, đối với tội “Nhận hối lộ” thể hiện ở hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn nhận tiền của hoặc lợi ích vật chất khác dưới bất kỳ hình thức nào để làm hoặc không làm một việc theo yêu cầu hoặc vì lợi ích của người đưa hối lộ. Hành vi “Nhận hối lộ” được thực hiện trực tiếp hoặc qua trung gian đã nhận hoặc sẽ nhận tiền, tài sản hoặc lợi ích vật chất khác nhau (trường hợp sẽ nhận là trường hợp người có chức vụ chưa nhận tiền của hối lộ nhưng có căn cứ cho rằng đã có sự thỏa thuận về việc nhận hối lộ sau khi thực hiện xong một việc theo yêu cầu của người đưa hối lộ).
“Người phạm tội nhận hối lộ phải là người có hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn của mình để nhận tiền, tài sản hoặc lợi ích vật chất khác của người đưa hối lộ. Chức vụ, quyền hạn của họ có liên quan trực tiếp đến việc làm hoặc không làm một việc vì lợi ích hoặc theo yêu cầu của người đưa hối lộ.
Bị cáo Phùng Anh Lê giữ chức vụ Trưởng Công an quận Tây Hồ, là người có thẩm quyền ký quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can, kết luận điều tra … liên quan đến một vụ án hình sự. Cụ thể ở đây là vụ án “Cướp tài sản” của anh T do đối tượng Nguyễn Hữu Tài thực hiện. Việc ông Lê nhận lợi ích từ người thân của Tài nhằm giúp đối tượng này không bị truy cứu trách nhiệm hình sự đã cấu thành tội nhận hối lộ”, luật sư Anh phân tích.
Điều 354: Tội Nhận hối lộ
“1. Người nào lợi dụng chức vụ, quyền hạn trực tiếp hoặc qua trung gian nhận hoặc sẽ nhận bất kỳ lợi ích nào sau đây cho chính bản thân người đó hoặc cho người hoặc tổ chức khác để làm hoặc không làm một việc vì lợi ích hoặc theo yêu cầu của người đưa hối lộ, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:
c, Của hối lộ là tiền, tài sản hoặc lợi ích vật chất khác trị giá từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng”.