Cơ quan tố tụng đang tạm giữ tài xế Hà Thanh Hưng (45 tuổi, ở Yên Bái, tạm trú tại phường La Khê, quận Hà Đông) để điều tra về vụ tai nạn liên hoàn xảy ra trên đường Ngô Thì Nhậm (phường Quang Trung, quận Hà Đông) khiến một người chết và nhiều người bị thương.
Khoảng hơn 20h ngày 28/7, chiếc xe SantaFe 7 chỗ đang lưu thông theo hướng từ phố Ngô Thì Nhậm ra ngã tư Quang Trung thì bất ngờ đâm vào 2 ô tô khác. Chiếc SantaFe sau đó tiếp tục lao nhanh trên đoạn đường dài khoảng 300m rồi tông liên hoàn vào nhiều xe máy và một ô tô biển số quân đội đang dừng đèn đỏ.
Vụ tai nạn khiến một người tử vong, một người bị gãy chân được điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Hà Đông, 4 người khác bị thương nhẹ. Nạn nhân tử vong là M.T.T.T. (46 tuổi, ngụ ở La Khê, Hà Đông, Hà Nội). Tổng cộng 4 ô tô, 5 xe máy và 1 xe điện bị hư hỏng sau vụ tai nạn.
Được biết, tại trụ sở công an, Hưng khai nhận, thời điểm xảy vụ việc bản thân không biết đã gây ra chuyện gì. Hưng nói ràng, lúc ấy nhiều người hỏi nhưng anh ta chỉ biết nói xin lỗi. Tài xế này cũng khai nhận có tiền sử bị bệnh động kinh nặng, mỗi khi lên cơn gần như trí nhớ không còn. Theo kết quả kiểm tra của công an cho thấy, Hưng không có nồng độ cồn và âm tính với chất ma túy trong cơ thể.
Hiện trường vụ tai nạn (ảnh TL)
Tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường- Trưởng văn phòng luật sư Chính Pháp nhận định, đây là một vụ tai nạn đặc biệt nghiêm trọng khiến một người chết, nhiều người bị thương, có thiệt hại lớn về tài sản. Do vậy, cơ quan điều tra sẽ vào cuộc xác minh làm rõ nguyên nhân để có kết luận, xử lý theo quy định của pháp luật.
Trong vụ việc này, hậu quả thiệt hại về tính mạng, sức khỏe, tài sản của các nạn nhân là rất rõ ràng. Vấn đề còn lại là làm rõ nguyên nhân của vụ tai nạn là do yếu tố kĩ thuật hay do lỗi của người điều khiển, đây là mấu chốt của vấn đề để xác định có khởi tố vụ án hình sự hay không. Trong trường hợp có căn cứ cho thấy người điều khiển chiếc xe ô tô Santafe không kiểm soát được tốc độ, có lỗi chủ quan dẫn đến vụ tai nạn thì cơ quan điều tra sẽ khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can đối với người đàn ông này để xử lý theo quy định của pháp luật.
Theo quy định của pháp luật thì người điều khiển phương tiện giao thông phải làm chủ tốc độ, chú ý quan sát, giữ khoảng cách với phương tiện phía trước. Trường hợp không tuân thủ quy định đảm bảo an toàn khi tham gia giao thông đường bộ, gây thiệt hại nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tài sản của người khác thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội “Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ” theo quy định tại Điều 260 (BLHS 2015.
“Trường hợp cơ quan chức năng xác định người điều khiển phương tiện giao thông này đã có lỗi khi không làm chủ tốc độ dẫn đến vụ tai nạn xảy ra khiến 01 người chết, nhiều người bị thương, thiệt hại nghiêm trọng về tài sản của người khác thì người này sẽ phải đối mặt với khung hình phạt cao nhất của tội danh này theo quy định tại khoản 1 (Điều 260, BLHS) với mức phạt tù từ 01 năm đến 05 năm. Nếu kết quả điều tra cho thấy trong máu hoặc hơi thở có chất cấm hoặc có nồng độ cồn thì hình phạt từ 3 năm đến 10 năm tù…
Ngoài ra, người gây tai nạn còn phải bồi thường toàn bộ thiệt hại cho gia đình nạn nhân. Thiệt hại bao gồm chi phí cứu chữa đối với những nạn nhân bị thương, tiền công người chăm sóc, tiền thu nhập bị mất, bị giảm sút của nạn nhân thường tích, chi phí mai táng đối với nạn nhân đã tử vong và một khoản bồi thường tổn thất về tinh thần theo quy định của Bộ luật Dân sự. Với những nạn nhân tử vong thì người gây tai nạn còn phải bồi thường tiền nghĩa vụ cấp dưỡng đối với người mà nạn nhân có nghĩa vụ phải cấp dưỡng theo quy định của pháp luật. Hai bên có thể thỏa thuận với nhau về mức bồi thường, không thỏa thuận được thì có thể yêu cầu tòa án giải quyết theo quy định pháp luật”, Ts.Ls Cường phân tích.
Theo Ts.Ls Đặng Văn Cường, cần giám định tâm thần của tài xế để có căn cứ xử lý đúng quy định
Cũng theo Tiến sĩ Cường, thông tin ban đầu từ phía cơ quan chức năng thì kết quả xác minh cho thấy người đàn ông này không có nồng độ cồn, cũng không dương tính với ma túy. Tuy nhiên, gia đình cho biết người này có tiền sử bệnh động kinh. Với thông tin này thì cơ quan điều tra sẽ yêu cầu gia đình cung cấp hồ sơ bệnh án, đơn thuốc và làm rõ quá trình điều trị tâm thần của người đàn ông này như thế nào. Nếu cần thiết sẽ trưng cầu giám định tâm thần để xác định tại thời điểm vụ tai nạn xảy ra ngày này có mắc bệnh đến mức làm mất khả năng nhận thức, điều khiển hành vi hay không. Trong trường hợp có căn cứ cho thấy tại thời điểm lái xe gây tai nạn, người đàn ông này mắc bệnh tâm thần đến mức không kiểm soát được hành vi của mình thì người này sẽ được loại trừ trách nhiệm hình sự.
Còn trường hợp kết quả giám định pháp y tâm thần cho thấy người này tuy có tiền sử bệnh tâm thần nhưng tại thời điểm thực hiện hành vi lái xe gây tai nạn, người này hoàn toàn nhận thức, điều khiển được hành vi của mình. Vụ tai nạn do lỗi xử lý tình huống, không làm chủ tốc độ thì cơ quan điều tra vẫn khởi tố vụ án hình sự.
Điều đáng chú ý là theo lời khai của gia đình người đàn ông này thì trong thời gian điều trị bệnh tâm thần, tài xế được cấp giấy phép lái xe và vẫn điều khiển phương tiện giao thông tham gia giao thông bình thường. Đây là sự việc không thể xem nhẹ, cơ quan điều tra sẽ làm rõ hồ sơ cấp giấy phép lái xe, thủ tục cấp giấy phép lái xe được thực hiện như thế nào. Trong trường hợp có căn cứ cho thấy có hành vi cấp giấy phép lái xe cho người tâm thần dẫn đến hậu quả người này tham gia giao thông và gây tai nạn chết người thì cơ quan điều tra có thể khởi tố vụ án hình sự để điều tra, làm rõ trách nhiệm của những người liên quan.
Còn trường hợp tại thời điểm sát hạch, cấp giấy phép lái xe, người này đã điều trị ổn định, có đủ điều kiện sức khỏe nhưng sau khi được cấp giấy phép lái xe thì bệnh mới tái phát thì cơ quan chức năng sẽ không xem xét trách nhiệm của đơn vị cấp giấy phép.
Cơ quan điều tra sẽ thận trọng trong việc thu thập thông tin, đánh giá chứng cứ, đặc biệt là khả năng nhận thức, điều khiển hành vi của tài xế khi vụ tai nạn xảy ra, để xác định người đàn ông này có lỗi hay không làm cơ sở áp dụng pháp luật theo quy định.
“Vụ việc này một lần nữa cho thấy việc sát hạch, cấp giấy phép lái xe đòi hỏi rất thận trọng, nghiêm túc và đúng quy trình, quy định pháp luật để giảm thiểu những vụ việc tai nạn thương tâm. Đồng thời mỗi người phải có ý thức trong việc tham gia giao thông, với những người có tiền sử bệnh động kinh, tâm thần thì không nên điều khiển phương tiện giao thông dù là đã điều trị ổn định. Phương tiện giao thông là nguồn nguy hiểm cao độ, có thể gây ra tai nạn bất kỳ lúc nào. Chỉ cần thiếu chú ý quan sát, không làm chủ tốc độ, lơ đễnh một chút là có thể gây tai nạn. Với người có tiền sử động kinh, hoặc các bệnh khác về tâm thần thì mức độ nguy hiểm rất cao khi họ tham gia giao thông. Đây là những vấn đề cần phải được quan tâm, chú trọng trong công tác sát hạch lái xe cũng như quản lý an toàn giao thông đường bộ”, luật sư Cường chia sẻ.
Điều 260. Tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ
1. Người nào tham gia giao thông đường bộ mà vi phạm quy định về an toàn giao thông đường bộ gây thiệt hại cho người khác thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:
a) Làm chết người;
b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 01 người mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;
c) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121%;
d) Gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm:
a) Không có giấy phép lái xe theo quy định;
b) Trong tình trạng có sử dụng rượu, bia mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn vượt quá mức quy định, có sử dụng chất ma túy hoặc chất kích thích mạnh khác;
c) Bỏ chạy để trốn tránh trách nhiệm hoặc cố ý không cứu giúp người bị nạn;
d) Không chấp hành hiệu lệnh của người điều khiển hoặc hướng dẫn giao thông;
đ) Làm chết 02 người;
e) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 122% đến 200%:
g) Gây thiệt hại về tài sản từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.500.000.000 đồng.
3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:
a) Làm chết 03 người trở lên;
b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này 201% trở lên;
c) Gây thiệt hại về tài sản 1.500.000.000 đồng trở lên.