Hiện tượng suy giảm ham muốn tình dục ở nam giới có thể gặp ở bất kỳ lứa tuổi nào, có thể là bệnh lý hoặc sinh lý. Trong đó tình trạng mãn dục nam là một hiện tượng thường hay gặp. Thời điểm xuất hiện của các hiện tượng mãn dục có thể gặp với nam giới trên 40 tuổi, phổ biến dần với nhóm trên 50, 60 và gặp hầu hết ở bệnh nhân trên 70, 80.
1. Tuổi 40 tuổi đã không còn “hứng thú”
Khi bước vào tuổi trung niên, nhiều nam giới cảm thấy có sự thay đổi trong đó có sự suy giảm ham muốn, tính tình cáu bẳn và hay cảm thấy mệt mỏi, khó chịu. Nhiều người lại thường e ngại không đến gặp bác sĩ vì sợ ảnh hưởng đến “bản lĩnh” đàn ông.
Anh L.N.T ở Đồng Hỷ, Thái Nguyên lấy vợ khá muộn. Lúc kết hôn, anh T. 40 tuổi, vợ anh 30 tuổi. Đến phòng khám, anh T. chia sẻ với bác sĩ là thời gian đầu, chuyện gối chăn của hai vợ chồng không có gì trục trặc. Gần đây anh T. cảm thấy không hứng thú, đôi khi cảm thấy mệt mỏi, tính tình cáu bẳn dù không phải áp lực từ công việc hay nguyên nhân gì nghiêm trọng cả. Anh T. rất lo lắng trước những dấu hiệu anh đang gặp phải.
Gọi điện đến phòng khám nam khoa, anh N.M, ở Hà Nội cho biết mình năm nay mới 40 tuổi đã “trục trặc” chuyện chăn gối, ham muốn giảm. Mỗi lần “giao ca” không được lâu, cơ thể mệt mỏi. Những dấu hiệu này làm anh cảm thấy rất tự ti và muốn được bác sĩ tư vấn giúp đó có phải là dấu hiệu của mãn dục hay không và cần làm gì để phòng ngừa và điều trị căn bệnh này?
Khi bước vào giai đoạn mãn dục ham muốn tình dục của nam giới sẽ suy giảm.
2. Mãn dục nam là gì?
Mãn dục nam là thuật ngữ thể hiện cho tình trạng suy giảm nồng độ testosterone trong máu xảy ra ở nam giới khi họ già đi. Khi tuổi tác càng cao, những cơ quan tồn tại bên trong cơ thể bao gồm cả cơ quan sinh dục đều bị lão hóa.
Trong thời gian lão hóa, nồng độ testosterone trong máu suy giảm mạnh và rơi vào mức không bình thường là 10-35 nanomol/lít. Từ đó khiến nam giới thường xuyên mắc bệnh rối loạn cương dương, suy giảm ham muốn tình dục. Bên cạnh đó khả năng thực hiện quan hệ tình dục, khả năng dưỡng tinh, sinh tinh, sức khỏe và tinh thần của nam giới cũng bị ảnh hưởng.
Nguyên nhân của tình trạng này chính là sự thay đổi testosterone là nội tiết tố vô cùng quan trọng đối với nam giới. Nội tiết tố này tham gia hầu hết những hoạt động và chức năng sinh lý của phái mạnh. Từ khả năng sinh hoạt tình dục, sinh sản đến mật độ xương và khối cơ. Ở độ tuổi 20, nồng độ testosterone sẽ đạt ở mức cao nhất. Nồng độ testosterone sẽ giảm dần khi bạn bước sang độ tuổi 30 hoặc 40. Nồng độ testosterone chỉ còn khoảng 50% so với ban đầu khi bạn bước sang độ tuổi 70.
Lối sống ít vận động cũng làm một trong những yếu tố làm cho phong độ của nam giới giảm nhanh.
Các chất độc hại như rượu bia, thuốc lá… cũng làm chức năng tinh hoàn suy giảm nhanh hơn và người nam sớm rơi vào tình trạng mãn dục.
Những bệnh lý nền như tăng huyết áp, đái tháo đường, bệnh tim, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, trầm cảm… cũng ít nhiều làm suy yếu khả năng sinh lý của nam giới.
3. Sự khác biệt giữa mãn dục nam và mãn kinh nữ
Mãn dục nam không được coi là giống như mãn kinh nữ. Ở thời kỳ mãn kinh nam, mức testosterone bắt đầu giảm từ từ vào khoảng 30 tuổi. Còn đối với nữ giới, hormone sinh dục nữ (estrogen), việc sản xuất sẽ giảm nhanh chóng ngay khi họ khoảng 40 tuổi.
Khi một người đàn ông trải qua thời kỳ mãn dục, cơ thể của họ tiếp tục sản xuất tinh trùng, trong khi cơ thể phụ nữ ngừng sản xuất trứng sau khi người phụ nữ đến tuổi mãn kinh.
Một điểm khác biệt nữa là không phải người đàn ông nào cũng sẽ bị giảm testosterone và sản xuất tinh trùng sau khi mãn kinh. Mặt khác, mọi phụ nữ đều bị giảm sản xuất estrogen và trứng khi họ đến tuổi mãn kinh.
4. Biểu hiện khi mãn dục nam
Lúc này khí sắc và tinh thần của nam giới trở nên u buồn, trầm tĩnh hơn, suy nghĩ có phần tiêu cực hơn, dễ nóng nảy, cáu gắt vô cớ, giảm động lực làm việc và luôn cảm thấy mệt mỏi.
Nhanh mệt hơn khi chơi thể dục thể thao, sức bền cơ bắp bị giảm đáng kể.
Tăng nguy cơ tăng huyết áp, đái tháo đường typ 2, rối loạn mỡ máu và trầm cảm.
Cơ bắp teo và nhão hơn, loãng xương hoặc đau nhức xương khớp mạn tính.
Giảm ham muốn tình dục, mất hiện tượng cương vào buổi sáng và xuất hiện tình trạng “trên bảo dưới không nghe”.
Nam giới mãn dục dễ mắc phải tình trạng mất ngủ, ngủ không ngon giấc, dễ buồn ngủ, cân nặng khó kiểm soát và vòng bụng ngày càng tăng.
Hầu hết nam giới khi mắc phải tình trạng mãn dục thường có ít nhất 2-3 triệu chứng trong số trên. Tuy nhiên để chẩn đoán chắc chắn phải khám và làm thêm một số xét nghiệm. Để chẩn đoán mãn dục, các bác sĩ sẽ dựa vào xét nghiệm nội tiết tố hướng sinh dục nam là testosterone. Testosterone trong máu giảm dưới mức bình thường (ngưỡng testosterone sinh lý ở người trưởng thành là 9,7-27,8 nmol/l) cho thấy bệnh nhân mắc bệnh mãn dục. Ngoài ra cần loại trừ những nguyên nhân khác gây nên tình trạng tương tự trước khi tiến hành điều trị.
5. Mãn dục nam có điều trị được triệt để?
Việc điều trị có thể khác nhau tùy thuộc vào tình trạng. Nếu các triệu chứng mãn dục nam không ảnh hưởng đáng kể đến lối sống, bác sĩ có thể chỉ khuyên nên thay đổi lối sống đơn giản để kiểm soát các triệu chứng.
Tình trạng mãn dục thường hay đi kèm các bệnh lý toàn thân khác, ví dụ như tim mạch, đái tháo đường, huyết áp… Do đó, bệnh nhân cần đi tầm soát sức khỏe tổng quát để phối hợp điều trị cùng tình trạng mãn dục.
Để điều trị tình trạng mãn dục nam, các bác sĩ sẽ sử dụng liệu pháp hormone thay thế, đó là dùng lượng testosterone hàng ngày phù hợp với tình trạng của bệnh nhân. Liệu pháp hormone thay thế giúp duy trì chuyển hóa trong cơ thể cũng như chất lượng tình dục.
Khi có biểu hiện mãn dục, cần đi khám tại các cơ sở y tế chuyên khoa (ảnh minh hoạ)
Thay đổi lối sống có thể giúp kiểm soát các triệu chứng mãn dục nam bao gồm:
- Ngủ đủ giấc.
- Duy trì chế độ ăn uống, tập luyện để giữ gìn và cải thiện tình trạng sức khỏe.
- Duy trì các hoạt động tình dục nhẹ nhàng, phù hợp với sức khỏe của bệnh nhân và đối tác.
- Thoải mái tinh thần, duy trì lối sống lành mạnh bằng cách tham gia thêm các hoạt động ngoại khóa phù hợp với độ tuổi. Ngoài ra, việc trò chuyện, tâm tình cùng đối tác cũng rất quan trọng,
- Để hạn chế tình trạng mãn dục đến sớm, ngay từ khi còn trẻ, mỗi người cần sống điều độ, cân bằng giữa nhu cầu và khả năng tình dục. Bên cạnh đó, cần duy trì lối sống lành mạnh, hạn chế rượu, bia, thuốc lá…
Tuy nhiên, điều quan trọng cần biết là thay đổi lối sống sẽ không hoàn toàn duy trì mức testosterone. Bạn cũng có thể thử quản lý các tình trạng tiềm ẩn như căng thẳng bằng liệu pháp. Một trong những liệu pháp điều trị tốt nhất hiện có là liệu pháp nói chuyện. Một ví dụ điển hình là liệu pháp nhận thức – hành vi.
Người bị mãn dục đang ngày càng trẻ hóa. Do nam giới phải đối mặt với nhiều vấn đề trong cuộc sống như kinh tế, xã hội, gia đình, đồng nghiệp… nên thường rơi vào trạng thái căng thẳng. Nếu tình trạng căng thẳng kéo dài sẽ gây nên ức chế hệ thần kinh, lúc đó não bộ sẽ kích thích không đủ, dẫn đến tinh hoàn sẽ không làm việc hết công suất và nồng độ nội tiết sẽ không được duy trì.
