Hầu hết các bậc cha mẹ đều cho rằng việc nuôi dạy một đứa trẻ là không ngừng cố gắng tìm sự cân bằng giữa việc khiến chúng cảm thấy mình có thể làm bất cứ điều gì trong cuộc sống và hét lên hàng ngày rằng “Con không thể làm điều đó”. Khi tiếp cận các bài báo của các nhà tâm lý học trẻ em tiên tiến, người ta thường có thể bắt gặp những lời khuyên về việc không nên áp dụng các biện pháp cấm đoán khi nuôi dạy một đứa trẻ, nhưng tất cả chúng ta đều hiểu rằng điều này gần như là không thể.
Tuy nhiên, vẫn luôn có nhiều điều mà cha mẹ cấm đoán một cách vô ích và dưới đây là những thứ cha mẹ không nên cấm con mình làm.
Rách và quần áo bị nhuốm màu
Sự thật là cách tốt nhất để trẻ tìm hiểu về thế giới bên ngoài là đi dạo và khám phá môi trường sống xung quanh. Không có gì đáng ngạc nhiên khi vào những thời điểm này, đứa trẻ có thể quên mất rằng bộ quần áo chúng đang mặc có giá bao nhiêu, cũng như tên của nhà thiết kế thời trang được viết trên nhãn của chiếc áo phông mà chúng đã vấy bẩn trên cỏ.
Nếu bạn cảm thấy băn khoăn với những chi phí phát sinh khi phải loại bỏ những bộ quần áo trông không còn đẹp nữa, có lẽ tốt hơn là nên chia tủ quần áo của trẻ thành một phần để đi dạo và một phần dành cho những sự kiện trang trọng hơn.
Ăn đồ ăn vặt
Thành thật mà nói thì hầu hết mọi đứa trẻ đều thích đồ ăn vặt và rồi lại chạm vào mọi thứ xung quanh chúng. Khi cha mẹ cấm những loại thức ăn này, nó sẽ trở thành điều cấm kỵ trong tâm trí trẻ và chúng sẽ ăn ngay khi có cơ hội.
Các chuyên gia tin rằng cha mẹ nên thỉnh thoảng mua đồ ăn vặt cho con để chúng hiểu rằng chúng có thể có một gói khoai tây chiên ở nhà mà không cần phải ăn cả túi cùng một lúc. Hơn nữa, trẻ sẽ nhận ra rằng không cần thiết phải ăn trong giấu giếm.
Tiêu tiền cá nhân vào những thứ vô bổ
Theo một cuộc khảo sát, trẻ em hiện đại thường tiêu tiền cá nhân vào việc đi chơi với bạn bè, thiết bị kỹ thuật số hoặc đồ chơi, quần áo, giày dép, thức ăn hoặc tiền đi lại. Nhiều bậc cha mẹ coi việc tiêu tiền vào những thứ vô bổ là ngớ ngẩn, vì vậy họ thường cố gắng hạn chế trẻ mua những thứ không cần thiết bằng các lệnh cấm hoặc bài học. Tuy nhiên, cha mẹ nên ngừng sử dụng phương pháp này vì 2 lý do:
- Trước hết, một khi bạn đã đưa tiền cho con, nó đã trở thành tài sản của chúng. Và chỉ có chúng mới có thể tự quyết định tiêu số tiền này vào việc gì. Điều này đặc biệt quan trọng trong những gia đình nơi trẻ kiếm tiền từ việc nhà.
- Thứ hai, có thể hữu ích nếu một đứa trẻ tiêu tiền vào những thứ vô nghĩa và sau đó hối hận về việc làm đó. Chỉ khi làm được điều đó, chúng mới học được cách kiểm soát chi tiêu và phân biệt được những mong muốn trong thời điểm chớp nhoáng với những nhu cầu và mong muốn thực sự quan trọng.
Bất cần
Các nhà tâm lý học lo ngại nghiêm trọng rằng trẻ em hiện đại trở nên lo lắng, bận tâm và chán nản hơn nhiều so với các thế hệ trước. Lý do một phần ẩn chứa là trong thực tế, nhiều đứa trẻ phải tham gia vào cái gì đó tương tự như một cuộc đua để đạt được kiến thức nhất định. Chương trình học ở trường ngày càng trở nên khó khăn và bão hòa, số lượng xu hướng cũng ngày càng nhiều và mạng xã hội thường khiến chúng như bị tụt lại.
Đó là lý do tại sao một đứa trẻ hiện đại có nhu cầu mãnh liệt là không làm gì cả. Nếu có khoảng trống trong thời gian biểu của con bạn, đừng vội lấp đầy nó bằng những nhiệm vụ mới. Đôi khi cần phải không có gì để làm và cảm thấy hạnh phúc và tự do để làm bất cứ điều gì chúng muốn.
Trốn học
Đôi khi, chúng ta thậm chí có thể tự tạo thời gian rảnh rỗi cho con, đặc biệt là khi nhận thấy rằng con đang chán nản hoặc căng thẳng. Thành tích học tập tốt không phải là điều quan trọng nhất, điều quan trọng nhất là sức khỏe tinh thần và tâm lý khi bị lấp bởi các nhiệm vụ ở trường. Nếu bạn thấy con mình cần nghỉ ngơi, hãy cho chúng cơ hội sống chậm lại và lắng nghe bản thân: Chúng muốn gì? thích làm gì? đang mơ ước về điều gì? Vì đôi khi thật khó để tìm ra thời gian và năng lượng để tìm kiếm câu trả lời cho những câu hỏi đơn giản như vậy trong vòng xoáy của tất cả các nhiệm vụ mà cả cha mẹ và con cái đều có.
Tranh cãi với người lớn
Loại lệnh cấm này có thể nguy hiểm khi nói đến những đứa trẻ nhỏ hơn. Điều quan trọng là trẻ phải biết rằng không phải tất cả người lớn đều tốt như nhau và không phải tất cả các công việc lặt vặt hay yêu cầu của chúng nên hoặc thậm chí cần phải được thực hiện ngay lập tức.
Đối với những đứa trẻ lớn hơn, đó là vấn đề đạo đức. Thật không may, trí tuệ và công lý ngày càng ít phụ thuộc vào tuổi tác của một người. Đôi khi một người lớn tuổi có thể nhầm lẫn về điều gì đó hoặc cư xử một cách bất lịch sự. Điều quan trọng là học cách bảo vệ ý kiến riêng và ranh giới cá nhân trong những tình huống này. Đến lượt mình, người lớn cần dạy con làm điều đó mà không gây ra tranh cãi, giận dữ và lăng mạ.
Nếu bạn nghĩ rằng bạn đã mất kiểm soát đối với con vì chúng bắt đầu tranh cãi với bạn quá thường xuyên, hãy nhớ rằng tranh cãi là chiến trường của cả hai người chứ không chỉ một người. Và cho con thấy một ví dụ tích cực bằng cách biến tranh cãi thành một cuộc tìm kiếm sự thỏa hiệp.
Chọn quần áo
Đôi mắt của nhiều bậc cha mẹ bắt đầu “co giật” trong khi đi mua sắm với con cái. Không chỉ vì giá cả, nhiều lựa chọn và những cuộc tranh cãi liên tục, mà còn do thực tế là do chúng ta không đồng ý với những thứ mà con thích. Chuyên gia tâm lý đề nghị các bậc cha mẹ nên giữ bình tĩnh trong những tình huống đó. Rốt cuộc, bạn không phải là người sẽ mặc những chiếc quần jean rách hay chiếc áo hoodie màu sắc lòe loẹt đó. Tốt hơn hết là bạn nên để con tự chọn đồ cho chúng vì 2 lý do:
- Bằng cách này, một đứa trẻ có thể định hình được “cái tôi” cá nhân của chúng. Chúng sẽ làm việc dựa trên cá tính của họ và tìm thấy vị trí của họ trong xã hội.
- Lý do thứ hai thực dụng hơn – con sẽ mặc những bộ quần áo đó thay vì giấu chúng vào sâu trong tủ quần áo. Hơn nữa, con sẽ mặc chúng mà không phải cãi nhau mỗi sáng và làm bộ mặt cáu kỉnh.
Không vâng lời
Nhiều bậc cha mẹ đã quen thuộc với thuật ngữ “đứa trẻ không vâng lời”. Lúc đầu, có vẻ như không có gì ngoài cơn đau đầu của một người mẹ. Nhưng chúng ta hãy cố gắng xác định điều ngược lại sẽ là gì. Đây là một đứa trẻ tự động tuân theo và làm mọi thứ chúng được yêu cầu. Đứa trẻ này sẽ lớn lên thành một người lớn ngoan ngoãn, không có cơ hội bảo vệ bản thân hoặc lợi ích của mình.
Đồng ý rằng nuôi dạy những đứa trẻ ngỗ nghịch là một nhiệm vụ khó khăn, nhưng chúng thường lớn lên thành những người lớn tự tin, sẵn sàng hành động, thay vì thì thầm “Con không thể làm điều đó” với chính mình.
Làm những việc quá trưởng thành
Các nhà tâm lý học hiện đại nói rằng trẻ em đã bắt đầu trưởng thành quá nhanh. Điều đó không có gì đáng ngạc nhiên, đặc biệt là trong một thế giới mà người ta luôn nghe thấy, “Con không còn là trẻ con nữa”, “Con lại làm trò trẻ con gì thế?” hay “Khi nào con lớn lên?” từ cha mẹ. Trẻ em sẽ không phát triển về mặt tinh thần chỉ bằng một cái búng tay của ai đó. Chúng có thể giả vờ trưởng thành, nhưng sẽ không sẵn sàng cho những khó khăn mà tuổi trưởng thành mang lại. Nếu con duy trì sở thích thời thơ ấu trong một thời gian dài thì không có lý do gì để ngăn cản chúng khỏi những điều này. Hãy để con bạn phát triển theo tốc độ của riêng.
Chơi game
“Một số đứa trẻ lớn lên muốn chơi bóng chày cả ngày, nhưng tôi lại muốn chơi trò chơi điện tử. Đáng buồn thay, bố mẹ tôi tin rằng tôi sẽ đốt cháy trí óc của mình vì tình yêu với trò chơi điện tử, vì vậy tôi đã bị giới hạn trong một giờ trước bữa tối”, Chris Bergman – giám đốc điều hành của một công ty lớn chuyên tạo ra các ứng dụng, cho biết điều đó chỉ càng thúc đẩy sự say sưa bí mật. Anh cũng thú nhận rằng mình không ngăn cản con mình chơi game trên máy tính, điện thoại và tin rằng nhờ cách làm này mà chúng giữ được thái độ bình tĩnh như vậy trong loại hình giải trí hiện đại này.
Nghiên cứu cho thấy trò chơi điện tử hữu ích cho não bộ của trẻ hơn là xem TV. Tất cả chỉ vì trò chơi dạy não của chúng phản ứng nhanh và đọc thông tin. Kỹ năng này sẽ hữu ích cho trẻ khi chúng lớn lên và sống trong một môi trường công nghệ tiên tiến, thậm chí còn phát triển hơn môi trường hiện tại.