Testosterone là hormone đóng vai trò quan trọng trong ham muốn tình dục và ảnh hưởng đến nhiều chức năng cơ quan khác của cơ thể như sức mạnh cơ bắp, mật độ xương và lưu trữ chất béo. Vậy thiếu hụt testosterone có ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và ham muốn tình dục như thế nào?
1. Vai trò của testosterone đối với khả năng sinh sản và ham muốn tình dục
TS.BS. Nguyễn Minh Tuấn
Theo TS.BS. Nguyễn Minh Tuấn, Phó Trưởng khoa Thận tiết niệu và lọc máu Bệnh viện E, sinh sản là một quá trình phức tạp của các chức năng cơ quan của cơ thể. Ham muốn tình dục của cá nhân bị chi phối bởi nhiều yếu tố thể chất, tâm lý, từ căng thẳng trong cuộc sống đến tình trạng sức khỏe tiềm ẩn.
Testosterone là một nội tiết tố androgen được sản xuất bởi vỏ thượng thận, tinh hoàn (ở nam giới) và buồng trứng (ở nữ giới). Testosterone kích thích sự phát triển của các đặc điểm giới tính phụ liên quan đến nam giới (như lông trên cơ thể và sự phát triển cơ bắp) và rất cần thiết trong việc sản xuất tinh trùng.
Ở nữ giới, testosterone giúp giữ cho xương và hệ thống sinh sản khỏe mạnh. Nó đóng một vai trò quan trọng trong sự phát triển nang trứng và sản xuất estrogen.
Sự mất cân bằng testosterone có thể ảnh hưởng rất rõ đến ham muốn tình dục và khả năng sinh sản. Vì chức năng của testosterone rất cần thiết cho việc sản xuất tinh trùng và phát triển trứng.
2. Testosterone cần thiết đối với nam giới như thế nào?
Sản xuất tinh trùng: Testosterone rất cần thiết cho việc sản xuất tinh trùng trong tinh hoàn. Testosterone đóng một vai trò quan trọng trong việc sản xuất tinh dịch, quyết định số lượng, chất lượng, hình dạng, khả năng di chuyển của tinh trùng.
Nam giới có testosterone thấp thường sẽ nhận thấy lượng tinh dịch của họ giảm trong khi xuất tinh, ít xuất tinh. Khi số lượng và chất lượng của tinh trùng thấp sẽ ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nam giới, dễ dẫn đến vô sinh hiếm muộn.
Testosterone liên quan đến những đặc điểm phụ của nam giới: sự phát triển lông mặt và cơ thể, giọng nói trầm hơn, xây dựng khối cơ, tăng kích thước xương và phân phối chất béo trong cơ thể.
Testosterone thấp có thể làm gia tăng lượng mỡ thừa trong cơ thể dẫn đến xuất hiện hiện tượng vú to hoặc mô vú mở rộng ở nam giới.
Do testosterone cũng tham gia vào sự hình thành khối cơ, nên những người có mức testosterone thấp có thể nhận thấy khối lượng cơ suy giảm. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng testosterone ảnh hưởng đến khối cơ bắp, nhưng không liên quan mật thiết đến sức mạnh hay chức năng của hệ cơ.
Tinh hoàn nhỏ: Mức testosterone thấp trong cơ thể còn là một trong những nguyên nhân làm cho tinh hoàn có kích thước nhỏ hơn trung bình. Bởi vì cơ thể cần testosterone để phát triển các cơ quan sinh dục, trong đó có dương vật và tinh hoàn. Khi testosterone ở mức độ thấp có thể làm cho dương vật hoặc tinh hoàn nhỏ, thậm chí không cân đối.
Ham muốn tình dục: Mối liên hệ giữa testosterone và ham muốn tình dục rất rõ. Mức độ testosterone suy giảm kéo theo sự suy giảm ham muốn tình dục và nam giới khó đạt được sự cương cứng khi quan hệ tình dục.
Testosterone thấp có thể ảnh hưởng đến ham muốn tình dục và khả năng sinh sản.
3. Nguyên nhân và biểu hiện testosterone thấp ở nam giới
Các yếu tố có thể gây testosterone thấp ở nam giới bao gồm:
- Lớn tuổi (sau 50)
- Thiếu cân hoặc thừa cân
- Hút thuốc
- Mắc bệnh bẩm sinh hoặc nhiễm sắc thể
- Có vấn đề về tuyến yên
- Các bệnh liên quan đến tinh hoàn
- Hàm lượng sắt cao bất thường
- Hóa trị và các phương pháp điều trị ung thư khác
- Bệnh nặng hoặc phẫu thuật
- Một số loại thuốc và thuốc kích thích
- Mức độ căng thẳng cao…
Các triệu chứng của testosterone thấp ở nam giới có thể bao gồm:
- Giảm mọc râu và lông trên cơ thể
- Giảm khối lượng cơ
- Mệt mỏi, chán nản
- Khó tập trung
- Ngực to hoặc nhạy cảm
- Rối loạn cương dương
- Ham muốn tình dục thấp…
4. Làm gì khi có dấu hiệu testosterone thấp?
TS.BS. Nguyễn Minh Tuấn cho biết, nếu nam giới có các triệu chứng như giảm ham muốn tình dục hoặc các vấn đề về rối loạn cương dương nên đi khám bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn cụ thể và làm xét nghiệm xác định xem mức testosterone có thấp hay không.
Nếu người bệnh có mức testosterone thấp là kết quả của một tình trạng bệnh lý tiềm ẩn hoặc do yếu tố lối sống, thì sau khi điều trị hoặc thay đổi lối sống có thể mức testosterone sẽ trở lại bình thường.
Nam giới nên đi khám nếu có vấn đề về ham muốn tình dục hoặc rối loạn cương dương.
Bên cạnh việc điều trị can thiệp thì nam giới có thể áp dụng các biện pháp thay đổi lối sống, dinh dưỡng hợp lý cũng góp phần tăng mức testosterone tự nhiên như:
- Thực hiện lối sống lành mạnh, có chế độ làm việc và nghỉ ngơi hợp lý
- Ăn uống đủ chất dinh dưỡng
- Hạn chế tối đa uống rượu bia, không hút thuốc lá…
- Thường xuyên tập thể dục thể thao, ít nhất 30 phút mỗi ngày để rèn luyện sức khỏe, tăng cường thể lực.
- Giữ cân nặng hợp lý, tránh béo phì
- Tránh căng thẳng, stress kéo dài…
