Chiều muộn 8/9, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bình Dương đã ký quyết định khởi tố vụ án “Vi phạm về quy định phòng cháy chữa cháy” xảy ra tại quán karaoke An Phú (TP Thuận An, tỉnh Bình Dương) khiến nhiều người tử vong.
Khoảng 20h30 ngày 6/9 đã xảy ra vụ hỏa hoạn tại quán karaoke An Phú khiến hơn 30 người tử vong bên trong quán karaoke. Được biết, quán karaoke An Phú được xây dựng với tổng diện tích sàn khoảng 1.500m2 gồm 3 tầng. Cơ sở này hoạt động từ năm 2016, do ông Lê Anh Xuân (42 tuổi, hiện sinh sống tại TP Thủ Đức, TP.HCM) làm chủ. Hiện nguyên nhân vụ cháy vẫn đang được Công an tỉnh Bình Dương điều tra, làm rõ để xử lý theo quy định.
Tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường- Trưởng văn phòng luật sư Chính Pháp nhận định, đây là vụ hỏa hoạn đặc biệt nghiêm trọng, rất thương tâm bởi có rất nhiều người thiệt mạng, nhiều người bị thương, thiệt hại nghiêm trọng về tài sản, gây mất an toàn cho những gia đình xung quanh. Bởi vậy cơ quan chức năng sẽ làm rõ nguyên nhân vụ cháy để có căn cứ xử lý phù hợp với quy định của pháp luật.
Theo quy định của pháp luật thì kinh doanh karaoke, vũ trường là ngành nghề kinh doanh có điều kiện. Cơ sở kinh doanh phải có đủ điều kiện đảm bảo an ninh trật tự, an toàn về phòng cháy chữa cháy thì mới được phép hoạt động.
Tại Nghị định 54/2019/NĐ-CP quy định về điều kiện kinh doanh karaoke, vũ trường thì doanh nghiệp hoặc hộ kinh doanh chỉ được kinh doanh dịch vụ karaoke, dịch vụ vũ trường sau khi được cấp Giấy phép đủ điều kiện kinh doanh và bảo đảm các điều kiện theo quy định của Nghị định này cũng như các quy định của pháp luật khác có liên quan.
Vụ cháy gây hậu quả chết người là vụ việc nghiêm trọng, nếu chết nhiều người là rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng. Cơ quan chức năng sẽ làm rõ nguyên nhân của vụ cháy, trong trường hợp có căn cứ cho thấy người quản lý cơ sở kinh doanh đã vi phạm quy định của pháp luật thì cơ quan điều tra sẽ khởi tố vụ án hình sự về tội “Vi phạm quy định về phòng cháy chữa cháy” hoặc tội “Vô ý làm chết người” tùy theo lỗi vi phạm.
Trong trường hợp kết quả xác minh của cơ quan điều tra cho thấy nguyên nhân vụ cháy là do cơ sở kinh doanh đã không tuân thủ quy định về phòng cháy chữa cháy, không đủ điều kiện đảm bảo an toàn về phòng cháy chữa cháy dẫn đến chập điện hoặc có những nguyên nhân khách quan khác dẫn đến vụ cháy xảy ra thì cơ quan điều tra sẽ khởi tố vụ án hình sự về tội “Vi phạm quy định về phòng cháy chữa cháy” để tiến hành điều tra đối với những sai phạm của tổ chức, cá nhân có liên quan theo quy định của pháp luật. Chủ cơ sở kinh doanh, người trực tiếp quản lý hoạt động kinh doanh của cơ sở này phải chịu trách nhiệm đối với những thiệt hại đã gây ra đối với những nạn nhân trong vụ cháy.
“Trong trường hợp có căn cứ cho thấy đã có người cố ý “phóng hỏa” để gây thiệt hại đến tính mạng, sức khỏe, tài sản của người khác thì cơ quan điều tra sẽ khởi tố vụ án “Giết người” theo quy định tại Điều 123 (BLHS 2015) với tình tiết là giết nhiều người và hình phạt cao nhất là tù chung thân hoặc tử hình. Tình huống này cũng không loại trừ, bởi vậy cơ quan điều tra sẽ làm rõ nguyên nhân của vụ cháy là khách quan hay chủ quan, lỗi vô ý hay cố ý.
Nếu có lỗi cố ý gây ra vụ cháy thì sẽ khởi tố vụ án hình sự về tội giết người. Nếu có lỗi vô ý gây ra vụ cháy thì khởi tố về tội vi phạm quy định về phòng cháy chữa cháy hoặc tội vô ý làm chết người theo quy định của bộ luật hình sự.”, Ts.Ls Cường phân tích.
Cũng theo luật sư Cường, trường hợp doanh nghiệp có giấy phép đầy đủ theo quy định thì cơ quan chức năng cũng sẽ làm rõ việc cấp phép có đúng pháp luật hay không, thiết kế phòng cháy, thiết kế kiến trúc của ngôi nhà, các điều kiện đảm bảo để cấp giấy phép có đầy đủ theo quy định của pháp luật hay không”. Nếu có căn cứ cho thấy việc cấp giấy phép không đúng pháp luật, cơ sở không đủ điều kiện cấp giấy phép nhưng vẫn được cấp giấy phép thì cơ quan, tổ chức giấy phép cấp giấy phép phải chịu trách nhiệm trước pháp luật. Trong đó không loại trừ tình huống có thể khởi tố vụ án hình sự về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” hoặc tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.
Trường hợp cấp giấy phép đúng quy định nhưng khi tổ chức hoạt động không tuân thủ quy định của giấy phép, không đảm bảo các điều kiện an toàn trong quá trình hoạt động, đặc biệt là điều kiện về hệ thống thiết bị phòng cháy; điều kiện về con người được tập huấn về phòng cháy; điều kiện về nguồn nước chữa cháy; điều kiện về đảm bảo an toàn các nguồn điện, nguồn lấy lửa, chống sét dẫn đến cháy nổ thì sẽ xử lý hình sự người quản lý kinh doanh ở đây về tội “Vi phạm quy định về phòng cháy chữa cháy”.
Ngoài ra, cơ quan chức năng cũng sẽ làm rõ trong quá trình hoạt động của doanh nghiệp này đơn vị được phân công trách nhiệm quản lý điều kiện kinh doanh có tiến hành thanh tra, kiểm tra theo quy định hay không. Trường hợp kết quả điều tra, xác minh cho thấy đã có hành vi thiếu kiểm tra, giám sát, buông lỏng hoặc bao che cho sai phạm về phòng cháy dẫn đến hậu quả cháy nổ thì cũng có thể khởi tố vụ án hình sự về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” để xử lý theo quy định của pháp luật.
“Hát karaoke là nhu cầu chính đáng của mọi công dân, đặc biệt là khi xã hội càng phát triển thì đời sống văn hóa tinh thần của người dân ngày càng nâng cao, nhu cầu hát karaoke ngày càng được đáp ứng tốt hơn. Tuy nhiên, thời gian gần đây liên tục xảy ra những vụ hỏa hoạn ở quán karaoke dẫn đến nhiều người thiệt mạng, thiệt hại nhiều tài sản có giá trị nên việc tăng cường quản lý hoạt động kinh doanh của các cơ sở kinh doanh karaoke, vũ trường là cần thiết.
Với đặc điểm kinh doanh karaoke, vũ trường là không gian kín, nhiều chất, đồ vật dễ cháy, khách hàng là những người sử dụng rượu bia, chất kích thích trong tình trạng thiếu tỉnh táo, dễ mất kiểm soát cảm xúc và hành vi. Nếu cháy nổ xảy ra thì hậu quả sẽ rất nghiêm trọng và thực tế đã chứng minh điều này trong nhiều vụ cháy thời gian gần đây”, luật sư Cường chia sẻ.
Điều 313. Tội vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy
1. Người nào vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy thuộc một trong những trường hợp sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 02 năm đến 05 năm:
a) Làm chết 01 người hoặc gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 01 người với tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;
b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người với tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người từ 31% đến 60%;
c) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121%;
d) Gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.
……………….
3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 12 năm:
a) Làm chết 03 người trở lên;
b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người với tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người 61% trở lên;
c) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này 201% trở lên;
d) Gây thiệt hại về tài sản 1.500.000.000 đồng trở lên.