Hình ảnh người nghệ sỹ với nước da rám nắng và nụ cười tươi tắn, trong trang phục áo dài và khăn xếp truyền thống dường như trở nên quen thuộc trong những sự kiện quảng bá hình ảnh Việt Nam tại Pháp. Những bài hát ông trình diễn cũng mang đậm màu sắc Việt. Ông là ca sỹ-nhạc sỹ người Pháp lai Việt, Gérard Addat.
Là người Pháp mang một phần dòng máu Việt Nam, ông sinh ra và lớn lên ở Dakao, Sài Gòn – nay là Thành phố Hồ Chí Minh. Hồi hương về Pháp năm 13 tuổi, nỗi nhớ của ông về thành phố quê hương thường trở lại trong ký ức của thời thơ ấu ngọt ngào và êm đẹp, tạo nên nguồn cảm hứng cho những sáng tác của ông, đặc biệt là các bài hát “Kỷ niệm của tôi ở Sài Gòn” (Mes souvenirs à Saigon) hay “Dakao Saigon – Thành phố nơi xa xôi” (La ville lointaine) luôn được khán giả ưa thích.
Lần đầu tiên trở lại Việt Nam vào năm 1994, và sau đó, nhờ làm việc với Tổng công ty Du Lịch Việt Nam (Vietnam Tourism), ông Gérard thường xuyên trở lại Việt Nam, nơi khiến ông luôn cảm thấy hạnh phúc như được trở về nhà.
Ông tâm sự: “Tình yêu của tôi dành cho Việt Nam rất tự nhiên bởi đây là một phần nguồn cội của tôi. Tôi sinh ra ở Sài Gòn. Mọi thứ về Việt Nam đối với tôi đều đáng yêu và tình cảm đó thể hiện qua những bài hát tôi viết về Việt Nam. Tôi gửi gắm rất nhiều tình yêu vào đó.”
Ông Gérard cho biết rất vui khi đến Việt Nam, được gặp gỡ những người dân nơi đây, được nói chuyện với họ bằng tiếng Việt, tiếng Anh và cả tiếng Pháp. “Dù ra Hà Nội hay vào thành phố Hồ Chí Minh, tôi đều cảm thấy thoải mái như được trở về nhà. Trái tim tôi thuộc về Việt Nam, tôi nói điều này ở mọi nơi và cả trong bài hát.”
Trong số 15 bài hát về Việt Nam do ông sáng tác, phần lớn đều mang âm hưởng latino trữ tình, êm ả nhưng không kém phần sôi động, miêu tả những ký ức của ông về các vùng đất ông từng đi qua. Đó không chỉ là Thành phố Hồ Chí Minh-Sài Gòn nơi ông sinh ra và lớn lên, mà cả những địa danh khác.
Những buổi xem phim, những lần đi dạo quanh Nhà thờ Đức Bà, những khoảnh khắc thăm lại trường học thời thơ ấu, nét quyến rũ muôn thuở của người phụ nữ Việt Nam, sự cảm nhận làn gió nồng nàn ở đồng bằng sông Hồng xinh đẹp, đêm huyền ảo làm say lòng du khách trên sông Hương, hay cảnh nhộn nhịp ở bến cảng sông Sài Gòn… tất cả trở thành nỗi nhớ, ngấm vào da thịt, chảy trong huyết quản, tạo nên nguồn cảm hứng cho âm nhạc và lời ca, truyền tải tình yêu của ông đến trái tim người nghe.
[Hòa nhạc Việt Nam-Pháp kỷ niệm 110 năm thành lập Nhà hát Lớn]
Những cảm xúc được ông góp nhặt sau mỗi chuyến đi, lưu giữ trong tim và khi trở về Pháp, ông dành thời gian sắp xếp và diễn đạt lại những tình cảm đó bằng lời hát.
“Bởi vì âm nhạc không có biên giới, nên tôi có thể thỏa sức thể hiện cảm hứng của mình bằng lời ca và giai điệu. Ngay cả khi mọi người không hiểu tiếng Pháp, âm nhạc sẽ đưa họ đến các miền đất của Việt Nam. Chỉ cần nghe những địa danh như Vũng Tàu, Huế, Đà Nẵng hay Hà Nội là họ hiểu đó là Việt Nam, và chỉ cần như vậy là tôi đã chuyển tải thành công thông điệp của mình,” ông chia sẻ.
Lý giải vì sao phần lớn các bài hát của ông đều mang âm hưởng latino, ông Gérard Addat cho biết trước khi đến với các tác phẩm về Việt Nam, ông sáng tác rất nhiều bài hát bằng tiếng Bồ Đào Nha theo âm hưởng latino và biểu diễn cùng các vũ công Brazil.
Khi trở lại Việt Nam, ông nhận ra người Việt Nam cũng rất yêu thích nhạc latino, đặc biệt là bolero. “Ở Việt Nam, khi bạn đi dạo trong các công viên, bạn sẽ thấy rất nhiều nhóm nhảy, họ thực sự là những quán quân về tango, rumba, bolero của Việt Nam,” ông nói.
Khi nhận ra điều thú vị này, ông đã quyết định sáng tác các bài hát về Việt Nam mang âm hưởng latino. Với ông, đó là sự giao thoa của nhiều nền văn hóa: Việt Nam, Pháp, Brazil, Bồ Đào Nha, là sự kết hợp tuyệt vời của các giai điệu đậm chất latino như bolero, rumba, chachacha hay tango.
Nhận xét về nghệ sỹ người Pháp lai Việt, ông Nghiêm Xuân Đông, giám đốc Trung tâm Văn hóa Việt Nam tại Pháp, khẳng định: “Ông Gérard Addat là người mang nặng tình yêu với Việt Nam, thể hiện qua những ca khúc, giai điệu mộc mạc và những ca từ gần gũi, ẩn sau đó là những tình cảm, nỗi nhớ quê hương.
Ông thường xuyên tham gia vào các hoạt động của Trung tâm vì ông muốn cống hiến, muốn làm gì đó cho Việt Nam. Vì thế chúng tôi luôn mời ông tham gia các hoạt động quảng bá văn hóa, hình ảnh về đất nước và con người Việt Nam trong các sự kiện của Trung tâm.”
Còn với ông Hervé Fayé, một người Pháp sống tại Thành phố Hồ Chí Minh, Gérard Addat là “một nghệ sỹ tuyệt vời, người thực sự cuốn hút khi ông đặt quê hương mình, Việt Nam, vào âm nhạc. Ông thực sự là một đại sứ của những bài hát về Việt Nam.”
Tuyển tập những bài hát mang tựa đề “Kỷ niệm của tôi ở Sài Gòn” được phát hành vào cuối năm 2021 và chính thức ra mắt vào tháng Ba vừa qua đã gặt hái thành công rực rỡ không chỉ trên các phương tiện truyền thông ở Việt Nam và châu Âu, mà cả trên các nền tảng mạng xã hội.
Bằng âm nhạc và những ca từ tự nhiên, dung dị, ông đã lan toả tình yêu Việt Nam tới khán giả ở nhiều nước trên thế giới như Pháp, Phần Lan, Bồ Đào Nha và cả ở Việt Nam, góp phần quảng bá văn hóa và con người nơi ông sinh ra và lớn lên, đồng thời tạo thêm động lực để ông tiếp tục theo đuổi con đường nghệ thuật.
Chia sẻ với phóng viên Thông tấn xã Việt Nam về các dự án tiếp theo, ông nói: “Tôi đã đi và sẽ không dừng lại, tôi sẽ tiếp tục sáng tác những ca khúc khác. Cũng như Việt Nam đang trên đà phát triển, đất nước ngày càng được thế giới đánh giá cao, người dân ngày càng được yêu mến, và tôi rất vui vì điều đó”./.