Quả Phết năm nay được bày trên hương án, không tung ra cho nhân dân tranh phết. (Ảnh: Ngô Trung/Vietnam+)Ngày 2/2 (tức 12 tháng Giêng), Hội Phết Hiền Quan (xã Hiền Quan, huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ) đã khai hội nhưng không khí kém sôi động hơn các lần tổ chức trước. Lý do là Ban tổ chức bỏ phần hội đánh phết, tranh phết, chỉ duy trì các nghi thức tế lễ truyền thống.
Ông Đỗ Văn Nhàn (81 tuổi), Trưởng ban hành lễ của Hội Phết Hiền Quan cho biết: “Sau hai năm bỏ màn tranh phết do dịch bệnh COVID-19, năm nay lễ hội được tổ chức trở lại, người dân rất háo hức mong chờ. Việc không tổ chức tranh phết khiến chúng tôi rất buồn.”
Tuy vậy, ông Nhàn cho hay người dân địa phương ủng hộ quyết định của các cấp lãnh đạo, chỉ mong rằng mùa lễ hội năm sau, cơ quan quản lý đảm bảo được các phương án tổ chức hoàn chỉnh, người dân lại được thực hành hoạt động có ý nghĩa, mang đậm màu sắc văn hóa cổ truyền đã được duy trì từ nhiều đời.
[Tăng cường thực hiện các biện pháp quản lý nhà nước về lễ hội]
Chia sẻ với phóng viên Báo Điện tử VietnamPlus, ông Nguyễn Văn Lộc (75 tuổi) ở xã Hiền Quan cho biết: “Tương truyền, để rèn luyện quân sỹ, nữ tướng Thiều Hoa dưới trướng Hai Bà Trưng nghĩ ra việc đẽo gốc tre thành hình tròn (quả Phết), chia quân để đánh phết, nghĩa là hai bên tìm cách đưa được quả Phết ra khỏi phạm vi quy định.”
Trai tráng lao vào tranh phết trong lễ hội diễn ra năm 2018. (Ảnh: Trung Kiên/TTXVN)Ông Lộc cho rằng ý nghĩa của màn đánh phết là ôn lại sự tích của nữ tướng Thiều Hoa, qua đó giáo dục, bồi đắp lòng tự hào về truyền thống đánh giặc giữ nước của cha ông ta.
“Trò tranh phết mang tinh thần thượng võ, tạo không khí tươi vui trong nhân dân. Chúng tôi tin rằng ai tranh được quả Phết thì cả năm sẽ may mắn, câu nói thông dụng ‘vui ra phết’ cũng có xuất xứ từ lễ hội này,” ông Lộc chia sẻ.
Những năm trước, báo chí có phản ánh những hình ảnh chưa đẹp trong hội tranh phết khi người dân “tranh cướp” quá đà, dẫn đến xô xát, bạo lực. Ông Lộc cho rằng thực tế là chưa bao giờ có người dân nào bị thương do quả phết.
“Lễ hội rất đông du khách thập phương. Việc xô xát nếu có là trách nhiệm của Ban tổ chức, lực lượng an ninh và ý thức người dân. Tôi kiến nghị rằng cơ quan quản lý cần lên phương án ngăn chặn các tình huống phức tạp, tăng cường lực lượng an ninh đồng thời tuyên truyền để người dân tham gia lễ hội văn minh, lành mạnh,” ông Lộc nói.
Ở góc độ quản lý, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Hiền Quan, ông Lê Trung Huyên cho biết địa phương nghiêm túc thực hiện Nghị định 110 của Chính phủ về quản lý và tổ chức lễ hội cũng như chỉ đạo của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch rằng khâu tổ chức lễ hội phải trang nghiêm, bảo đảm truyền thống; không thực hiện nghi lễ có tính bạo lực, phản cảm.
“Xã Hiền Quan sẽ tích cực phối hợp với cơ quan chức năng để xây dựng hoàn thiện phương án hạ tầng sân đánh phết đảm bảo điều kiện an toàn, an ninh. Chúng tôi kỳ vọng rằng vào mùa hội năm sau, nghi thức tung và tranh phết truyền thống sẽ lại được tổ chức,” ông Huyên chia sẻ./.
-
Chiều 12 tháng Giêng năm Quý Mão (tức ngày 1/2/2023), Hội Phết Hiền Quan 2023 đã khai màn với việc tổ chức trang trọng các nghi lễ truyền thống, thu hút đông đảo nhân dân xã Hiền Quan (huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ) và du khách thập phương. (Ảnh: Minh Thu/Vietnam+)
-
Hội Phết Hiền Quan được tổ chức trong hai ngày 12 và 13 tháng Giêng hàng năm tại xã Hiền Quan (huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ). Lễ hội nhằm tôn vinh công lao và tưởng nhớ Thiều Hoa công chúa, một nữ tướng có công chiêu mộ binh sỹ, xả thân giúp Hai Bà Trưng đánh giặc Hán. Thắng trận, đất nước thái bình, bà xin về làng Song Quan (nay là xã Hiền Quan), tu hành tại chùa Phúc Khánh và dạy nhân dân cày cấy.(Ảnh: Minh Thu/Vietnam+)
-
Hội Phết Hiền Quan được duy trì hơn ngàn năm qua, kể cả những năm tháng đất nước còn chiến tranh. Lễ hội nhằm tôn vinh, thể hiện tinh thần thượng võ, tưởng nhớ công lao to lớn của nữ tướng Thiều Hoa cùng các tướng lĩnh, nghĩa quân của bà, qua đó giáo dục lòng yêu nước, tự hào, tự tôn dân tộc và truyền thống bất khuất của dân tộc trong công cuộc dựng nước, giữ nước. (Ảnh: Minh Thu/Vietnam+)
-
Tương truyền, để rèn luyện quân sỹ, bà nghĩ ra việc đẽo gốc tre thành hình tròn (quả to gọi là Phết, nhỏ hơn gọi là quả Chúi) chia quân để đánh Phết – nghĩa là hai bên tìm cách đưa được quả Phết ra khỏi phạm vi quy định. (Ảnh: Minh Thu/Vietnam+)
-
Lễ “Khẩn tấu” do ông Tiên Chỉ đọc mong cuộc sống an bình cho mọi người, sau đó là lễ dâng xôi gà, bánh chưng, bánh dày lên các bậc thánh hiền. Sau ba tuần rượu tế là đến lễ kéo quân.(Ảnh: Minh Thu/Vietnam+)
-
Lễ rước kiệu được tiến hành từ 12h30 ngày 12 tháng Giêng. Trên kiệu là các sắc phong, bài vị, quả Phết được cất giữ trong cung cấm của đình làng từ ngày mùng 10/10 Âm lịch. Kiệu được khiêng từ đình ra đền do các binh sỹ hộ tống. (Ảnh: Minh Thu/Vietnam+)
-
Lễ kéo quân được chia thành hai đoàn, mỗi đoàn có nhiều người tham gia. Đi đầu mỗi đoàn là ông trưởng lão râu tóc bạc phơ, mình mặc áo vàng, đầu chít khăn đỏ, tay cầm cờ nheo miệng hô vang, biểu thị sự oai phong của đoàn quân. Tiếp đó là đội trống cái, trống con gõ theo nhịp phách. Đoàn binh sỹ nam có, nữ có mình mặc áo vàng, tay cầm long đao cờ suý. (Ảnh: Minh Thu/Vietnam+)
-
Lễ kéo quân được diễn đi diễn lại ba vòng rồi lại tề tựu giữa sân đền cùng hò reo vui mừng chiến thắng. Lễ kéo quân kết thúc cũng là lúc bắt đầu lễ ném Phết. (Ảnh: Minh Thu/Vietnam+)
-
Sau lễ rước kiệu và kéo quân là phần tế lễ. Tham gia tế lễ là ông Tiên Chỉ và các bậc lão trong làng. Người đọc văn tế là ông bàn thượng, nội dung các bản văn tế được viết trong các sắc phong. (Ảnh: Minh Thu/Vietnam+)
-
Đây là những giá trị tinh thần của một vùng đất cổ chứa đựng nhiều giá trị lịch sử, văn hóa, là một trong những điểm đến nằm trong tua du lịch về nguồn của ba tỉnh Phú Thọ-Lào Cai-Yên Bái, ôn lại truyền thống đấu tranh giữ nước, dựng nước của dân tộc và thể hiện đạo lý “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc Việt Nam. (Ảnh: Minh Thu/Vietnam+)
-
Phần đông vui, hấp dẫn nhất hội là đánh phết không được tổ chức nhằm đảm bảo an toàn nhưng lễ hội vẫn diễn ra với các nghi lễ truyền thống.(Ảnh: Minh Thu/Vietnam+)
-
Để phát huy giá trị truyền thống, tinh thần thượng võ, Ban tổ chức và cấp có thẩm quyền cần phải nghiêm túc bàn bạc, có phương án tuyên truyền, vận động nhân dân và du khách chấp hành tốt các quy định; tổ chức lễ hội thật chặt chẽ, bảo đảm ngăn ngừa hành vi phản cảm đồng thời phát huy, lan tỏa giá trị độc đáo. (Ảnh: Minh Thu/Vietnam+)
-
Các cụ cao niên chuẩn bị mâm lễ vật. (Ảnh: Minh Thu/Vietnam+)
-
Các cụ trong Ban hành lễ thắp hương trong đình. (Ảnh: Minh Thu/Vietnam+)
-
Nghi lễ tế tại Đền Hiền Quan. (Ảnh: Minh Thu/Vietnam+)
-
Phiên chợ hội Hiền vắng vẻ vì thiếu màn đánh phết. (Ảnh: Minh Thu/Vietnam+)
-
Người dân đến dự hội ít hơn nhiều so với những năm tổ chức tranh phết. (Ảnh: Minh Thu/Vietnam+)
-
Người dân dự hội có thể hái câu đối rồi nhờ các cụ cao niên giảng giải để xem vận may trong năm. (Ảnh: Minh Thu/Vietnam+)
-
Người dân dự hội với tinh thần tri ân tiền nhân, tôn trọng văn hóa truyền thống của địa phương. (Ảnh: Minh Thu/Vietnam+)
