“Nếu không sớm có sự can thiệp, ngăn chặn việc thải nhựa ra môi trường biển, cuộc sống của chúng ta và các thế hệ sau sẽ bị ảnh hưởng nặng nề. Nhựa có thể dần chiếm lĩnh không gian sống của các loài sinh vật biển, phá hoại tài nguyên thiên nhiên đã ban tặng cho con người.”
Đó là cảnh báo của Chương trình phát triển Liên hợp quốc tại Việt Nam (UNDP Việt Nam) tại lễ phát động giải báo chí “Giảm ô nhiễm nhựa đại dương” với chủ đề “Hành động vì đại dương không rác thải nhựa” vừa diễn ra chiều 20/7, tại Hà Nội. Sự kiện do UNDP Việt Nam, Tổ chức quốc tế về Bảo tồn thiên nhiên tại Việt Nam và Báo điện tử VTC News phối hợp tổ chức.
Theo UNDP Việt Nam, hằng năm, khoảng 8 triệu tấn rác thải nhựa đổ ra biển, tương đương cứ mỗi phút lại có một xe tải chở đầy rác đổ ra biển.
Hiện nay, Việt Nam đang là một trong số những nước thải lượng lớn rác nhựa ra đại dương. Các nguồn thải rác đến từ đất liền được xem là nguồn thải chính và ở quy mô rộng hơn các nguồn thải ngoài đại dương. Thực tế, có đến 80% rác thải nhựa xuất phát từ đất liền, từ những hoạt động sản xuất, sinh hoạt của con người, 20% còn lại xuất phát từ hoạt động nghề cá, nuôi trồng thủy sản, tàu bè trên biển.
Cùng với đó, sự phát triển mạnh mẽ của ngành du lịch cùng với gia tăng dân số làm lượng rác thải hàng ngày không được xử lý xả ra môi trường ngày một nhiều thêm, gây tác hại nghiêm trọng tới môi trường các khu vực ven biển và hải đảo, đặc biệt là làm suy giảm các hệ sinh thái cỏ biển và san hô trong các khu bảo tồn.
Ngoài ra, các sản phẩm làm từ nhựa cũng đã và đang trở thành một phần thiết yếu trong cuộc sống hàng ngày của người dân. Nhựa chiếm đến 64% tỷ lệ vật liệu dùng trong ngành bao gói và dự kiến sẽ tiếp tục tăng lên. Trong khi đó, chỉ khoảng 14% lượng rác thải nhựa được thu gom chủ yếu bởi những người nhặt rác; còn lại đang được chuyển vào các bãi rác lộ thiên, thậm chí là thải trực tiếp ra môi trường.
[Giám sát rác thải nhựa ven biển bằng ảnh máy bay không người lái]
Nghiêm trọng hơn, chỉ có khoảng 20% rác được xử lý bằng phương pháp chôn lấp ở các bãi hợp vệ sinh. Đa phần các bãi rác tại Việt Nam đều đã quá tải, các lò đốt có công nghệ đơn giản, cũ và lạc hậu, chưa kiểm soát được chất lượng không khí, thậm chí là bị hỏng do rác không được phân loại trước khi xử lý.
Ảnh minh họa. (Nguồn: AFP)Trước thực trạng trên, UNDP Việt Nam cho rằng giải báo chí “Giảm ô nhiễm nhựa đại dương” lần thứ 2 là dịp để ghi nhận cũng như phát huy vai trò của báo chí trong công tác truyền thông nhằm góp phần giảm ô nhiễm rác thải nhựa đại dương. Bởi lẽ, báo chí không chỉ có vai trò dẫn dắt mà còn định hướng ý thức cho người dân.
Đây cũng là cơ hội để phổ biến và khuyến khích các doanh nghiệp thực hiện trách nhiệm của mình trong việc giảm thiểu, tái sử dụng, tái chế và xử lý chất thải nhựa, phòng, chống ô nhiễm rác thải nhựa theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường.
Đặc biệt, sự kiện kỳ vọng sẽ góp phần nâng cao nhận thức của cộng đồng về giảm thiểu rác thải nhựa đại dương cũng như việc quản lý rác thải nhựa, qua đó để người dân và doanh nghiệp nhận thức rõ hơn những tác động tiêu cực của việc quản lý chất thải không đúng cách với môi trường và sức khỏe con người.
Theo đó, các tác giả có tác phẩm liên quan đến nội dung giảm ô nhiễm nhựa đại dương, có thể gửi tham dự giải báo chí “Giảm ô nhiễm nhựa đại dương” lần thứ 2 thông qua email [email protected]; qua website www.giaibaochi.giamracnhua.vn; hoặc gửi trực tiếp tới Báo điện tử VTC News tại tầng 12A, tòa nhà VTC Online, 18 Tam Trinh, thành phố Hà Nội.
Hạn cuối cùng nhận tác phẩm ngày 30/9/2022. Cơ cấu giải thưởng gồm 1 giải nhất trị giá 20 triệu đồng; 2 giải nhì, mỗi giải trị giá 15 triệu đồng; 3 giải ba, mỗi giá trị giá 10 triệu đồng; 5 giải khuyến khích, mỗi giải trị giá 5 triệu đồng; 2 giải phụ, mỗi giải trị giá 3 triệu đồng.
Thời gian xét chọn và chấm giải từ ngày 1/10 đến 20/10/2022. Lễ trao giải dự kiến tổ chức ngày 25/10/2022./.