Các đại biểu tham quan triển lãm. (Ảnh: Minh Thu/Vietnam+)Ngày 5/1, triển lãm tài liệu lưu trữ “Hội nghị Paris – Cuộc đàm phán lịch sử” khai mạc tại Trung tâm Lưu trữ quốc gia III, 34 Phan Kế Bính, Ba Đình, Hà Nội, giới thiệu hơn 200 tài liệu, hình ảnh và hiện vật đang được bảo quản tại các trung tâm lưu trữ trong nước và nước ngoài.
Qua các tài liệu, triển lãm khái quát về hoàn cảnh trong nước và quốc tế dẫn tới Hội nghị Paris, quá trình đàm phán, ký Hiệp định Paris là “cuộc đấu trí, đấu bản lĩnh quyết liệt giữa nền ngoại giao non trẻ với nền ngoại giao lão luyện của một siêu cường hàng đầu thế giới” đồng thời cũng thể hiện mối quan hệ đặc biệt giữa các mặt trận quân sự, chính trị và ngoại giao trong cuộc kháng chiến chống Mỹ của nhân dân Việt Nam.
[Hiệp định Paris – Bước ngoặt trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước]
Triển lãm gồm 3 nội dung: Tiến trình đàm phán Paris; Hội nghị Paris – Cuộc đàm phán quyết liệt; Hiệp định Paris là một mốc son trong lịch sử dân tộc Việt Nam.
Các nội dung tái hiện khái quát cuộc đàm phán tại Paris kéo dài gần 5 năm, từ ngày 13/5/1968-27/01/1973, trải qua 2 giai đoạn.
Triển lãm giới thiệu nhiều hiện vật quan trọng liên đoạn đến Hội nghị Paris. (Ảnh: Minh Thu/Vietnam+)Giai đoạn thứ nhất, đàm phán 2 bên, từ ngày 13/5 đến ngày 31/10/1968: Phía Việt Nam Dân chủ Cộng hòa yêu cầu Hoa Kỳ chấm dứt chiến tranh từ ngày 31/10/1968 và chấp nhận việc triệu tập hội nghị 4 bên với sự tham gia của Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam.
Giai đoạn đàm phán 4 bên kéo dài từ ngày 25/1/1969 đến tháng 1/1973. Phía Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và Chính phủ Cách mạng Lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam kiên quyết đòi Hoa Kỳ chấm dứt chiến tranh, rút quân khỏi Việt Nam, tôn trọng quyền tự quyết của nhân dân miền Nam. Hoa Kỳ muốn chấm dứt chiến tranh nhưng đòi miền Bắc và Hoa Kỳ cùng rút quân, đòi duy trì khu phi quân sự và duy trì chính quyền Sài Gòn.
Sau gần 5 năm với “201 phiên họp công khai, 45 cuộc gặp riêng cấp cao, 24 cuộc họp bí mật, 500 cuộc họp báo, 1.000 cuộc phỏng vấn, hàng trăm cuộc mít tinh ủng hộ Việt Nam,” ngày 27/1/1973, Hiệp định về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam được ký kết giữa các bên tham gia, là một dấu son chói lọi trong lịch sử dân tộc Việt Nam, là thắng lợi hết sức to lớn trên mặt trận ngoại giao, đánh dấu bước phát triển mới của cách mạng Việt Nam. Hoa Kỳ buộc phải rút quân về nước là điều kiện thuận lợi để nhân dân ta tiếp tục đẩy mạnh đấu tranh giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
Phát biểu tại lễ khai mạc, Thứ trưởng Bộ Nội Vụ Nguyễn Duy Thăng cho rằng triển lãm là hoạt động thiết thực, ý nghĩa, nhằm góp phần phát huy giá trị, nâng cao hiệu quả sử dụng tài liệu lưu trữ, góp phần bồi dưỡng, giáo dục tinh thần kiên cường, bất khuất, yêu nước, yêu độc lập tự do, ca ngợi và tự hào với truyền thống anh dũng đấu tranh giành độc lập trên mọi mặt trận của dân tộc Việt Nam.
Thứ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Duy Thăng nhận định: “Triển lãm cung cấp cho các nhà nghiên cứu lịch sử, nhà ngoại giao cái nhìn toàn diện, chân thực về bối cảnh, quá trình diễn ra Hội nghị Paris. Đây cũng là cơ hội để giúp công chúng tham quan triển lãm khắc ghi và tự hào về sự lãnh đạo của Đảng, về truyền thống vẻ vang của dân tộc, về thắng lợi của Việt Nam trong quá trình giành độc lập, thống nhất đất nước về quân sự, chính trị, ngoại giao.”./.