Lễ kỷ niệm 200 năm ngày sinh danh nhân Nguyễn Đình Chiểu (1/7/1822-1/7/2022), 30 năm ngày hội truyền thống văn hóa tỉnh Bến Tre sẽ diễn ra ngày 30/6 tại Di tích quốc gia đặc biệt Mộ và khu lưu niệm Nguyễn Đình Chiểu, xã An Đức, huyện Ba Tri, tỉnh Bến Tre.
Sau phần lễ là chương trình nghệ thuật đặc sắc tái hiện cuộc đời và sự nghiệp danh nhân Nguyễn Đình Chiểu. Xen lẫn giữa những khúc nhạc mang âm hưởng thuần Việt truyền thống là những giai điệu do các nghệ sỹ nước ngoài sáng tác với cảm hứng từ danh nhân Nguyễn Đình Chiểu và tác phẩm để đời của ông – “Lục Vân Tiên.”
Tác phẩm giàu thông điệp
Khi đạo diễn Lê Quý Dương bày tỏ ý định mời nhạc sỹ-ca sỹ người Thụy Điển Tamela Hedstrom sáng tác một bài hát dựa trên cảm hứng từ tác phẩm “Lục Vân Tiên,” cô Tamela hơi ngạc nhiên bởi lúc đó, cô chưa biết đến tác phẩm này.
Tuy nhiên, kể từ khi quen biết Lê Quý Dương tại Liên hoan Nghệ thuật Quốc tế Fujairah (UAE) năm 2020, cô đã quý mến vị đạo diễn này và trân trọng cơ hội hợp tác cùng anh. Do đó, cô đã hào hứng nhận lời.
“Đạo diễn Lê Quý Dương đã kể cho tôi nghe về danh nhân Nguyễn Đình Chiểu và truyện thơ “Lục Vân Tiên” cũng như trao đổi về ý tưởng dàn dựng chương trình nghệ thuật tôn vinh cụ Đồ Chiểu,” ca sỹ Tamela cho biết.
Ấn tượng ban đầu của cô về “Lục Vân Tiên” là một câu chuyện đẹp, cuốn hút, qua đó gửi gắm lời khuyên mọi người cố gắng vượt lên nghịch cảnh.
Vậy là cô bắt đầu đọc cuốn truyện “Lục Vân Tiên” bằng tiếng Anh và ghi chép lại tất cả những chi tiết, những thông điệp đáng chú ý.
“Lục Vân Tiên” thực sự cuốn hút Tamela, khiến cô dành thời gian chiêm nghiệm các triết lý trong tác phẩm, thực sự hóa thân vào các nhân vật để có thể hoàn thành bản nhạc.
“Trong lúc đọc tác phẩm, trong đầu tôi xuất hiện hình ảnh các nhân vật, các tình tiết. Từ đó, những giai điệu cứ thế đến với tôi,”’ cô nói.
Ca khúc được “tô điểm” thêm bằng những cụm từ hay chi tiết cuốn hút mà Tamela đã ghi chép lại. Nghệ sỹ viết ca khúc này theo phong cách ballad nhẹ nhàng.
Nghệ sỹ Tamela sẽ đến Việt Nam dự lễ kỷ niệm 200 năm ngày sinh danh nhân Nguyễn Đình Chiểu. Cô mong đây sẽ là cơ hội để có thể trò chuyện với các nhà sử học và đọc thêm về những sử thi và anh hùng ca thời đó.
“Trải qua hàng trăm năm, câu chuyện nhân văn này vẫn có chỗ đứng trong đời sống văn chương Việt Nam. Tôi tin rằng bất cứ ai trên thế giới đều có thể hiểu được và yêu thích ‘Lục Vân Tiên’ nếu có cơ hội tiếp cận tác phẩm,” nữ nghệ sỹ chia sẻ.
Tiếp cận tác phẩm theo hướng đa ngôn ngữ
Khác với ca sỹ Tamela, nghệ sỹ bộ gõ người Pháp Dominique Henry Probst đã quen biết đạo diễn Lê Quý Dương từ cuối những năm 90 khi cùng hợp tác trong một dự án opera đương đại mang tên “Motherland” (Đất mẹ).
Kể từ đó, họ trở nên thân thiết. Nghệ sỹ Dominique đánh giá đạo diễn Lê Quý Dương là một người tài năng và truyền cho ông nhiều cảm hứng sáng tạo.
Đạo diễn Lê Quý Dương từng nhiều lần sang Pháp thăm gia đình ông Dominique và nghệ sỹ Pháp cũng đến Việt Nam để biểu diễn tại Festival Biển Nha Trang 2017 theo lời mời của tổng đạo diễn Lê Quý Dương.
Ông Dominique lần đầu tiên biết đến danh nhân Nguyễn Đình Chiểu và truyện “Lục Vân Tiên” thông qua đạo diễn Lê Quý Dương. Sau này, tại Paris, ông Dominique tình cờ tìm thấy một ấn bản tuyệt đẹp của cuốn sách do Viện Viễn Đông Bác Cổ (École Française d’Extrême Orient, EFEO) xuất bản.
Do đó, khi nhận được lời mời tham dự lễ kỷ niệm 200 năm ngày sinh danh nhân Nguyễn Đình Chiểu, ông Dominique đã nhận lời ngay. Ông cho rằng đó là một vinh dự lớn đối với mình khi được trở lại Việt Nam biểu diễn.
“Tôi đọc câu chuyện này với sự tò mò và say mê bởi tác phẩm mang đậm nét truyền thống, có những tình cảm ngây thơ đồng thời cũng toát lên những triết lý sâu sắc về tình cảm con người,” nghệ sỹ Pháp nói.
Ông thực sự rung động trước tình yêu trong sáng, thủy chung của nàng Kiều Nguyệt Nga dành cho Lục Vân Tiên. Do đó, ông sáng tác bản nhạc “Lời than thở của Nguyệt Nga” theo phong cách thính phòng châu Âu.
Ca khúc bắt đầu bằng đoạn dạo đầu bộ gõ solo do nghệ sỹ chơi trực tiếp, sau đó là một đoạn hát nói bằng tiếng Việt, tiếp theo là phần âm nhạc piano của nghệ sỹ Mỹ Dung và hai nữ ca sỹ sẽ biểu diễn bằng tiếng Pháp và tiếng Anh. Nhạc trưởng Trần Vương Thạch đóng vai trò chỉ huy.
Với sự sáng tạo này, nghệ sỹ Dominique khẳng định giá trị của tác phẩm “Lục Vân Tiên” có sức lan tỏa qua nhiều nền văn hóa và có thể tiếp cận bằng nhiều ngôn ngữ khác nhau./.
Chương trình nghệ thuật kỷ niệm 200 năm ngày sinh danh nhân Nguyễn Đình Chiểu sẽ được truyền hình trực tiếp trên sóng VTV1 và được tiếp sóng trên nhiều đài truyền hình địa phương. Đặc biệt, chương trình sẽ được livestream trên Facebook để đảm bảo phục vụ lượng người theo dõi đông đảo, đặc biệt tại Pháp và các nước châu Âu, nơi các đại biểu và thành viên của UNESCO sẽ đón xem chương trình. |